Hãy trả lại Thất Sơn cho Thất Sơn
Tôi vẫn thường nghe thấy và nói về Thất Sơn, chấp nhận nó là như vậy. Thất Sơn gồm có:
1/ Núi Cấm (禁山) (Thiên Cẩm Sơn),
2/ Núi Dài Năm Giếng (Ngũ Hồ Sơn)
3/ Núi Cô Tô (Phụng Hoàng Sơn),
4/ Núi Dài (Ngọa Long Sơn),
5/ Núi Tượng (象山) (Liên Hoa Sơn)
6/ Núi Két (Anh Vũ Sơn)
7/ Núi Nước (Thủy Đài Sơn).Địa danh Thất Sơn xuất hiện trong quyển Đại Nam nhất thống chí của Quốc sử quán triều Nguyễn biên soạn năm 1865, gồm 7 ngọn: núi Tượng, núi Tô, núi Cấm, núi Ốc Nhâm, Nam Vi, Tà Biệt, Nhân Hòa (hiện các núi này thuộc huyện Tịnh Biên và Tri Tôn).
Theo người dân địa phương, ông Lương Văn Phụng, tục gọi Chín Tròn ở thong Vĩnh Thạnh Trung cho biết Thất sơn gồm có:
1.- Anh Vũ Sơn (núi Két)
2.- Ngũ Hồ Sơ (núi Dài năm giếng)
3.- Thiên Cấm Sơn (núi Gấm hay núi Cấm)
4.- Liên Hoa Sơn (núi Tượng)
5.- Thủy Đài Sơn (núi Nước)
6.- Ngọa Long Sơn (núi D ài
7.- Phụng Hoàng Sơn (núi Tô)Theo Dật Sĩ Nguyễn Văn Hầu trong Thất Sơn Mầu Nhiệm, Thất Sơn gồm có:
1.- Núi Trà Sư (cao 50 m, chiều dài 600 m, chiều ngang 300 m) thuộc địa phận thôn Nhơn Hưng, quận Tịnh Biên, gần Nhà Bàn.
2.- Núi Két (cao 225 thước, dài 1.100 thước, ngang 100 thước) thuộc địa phận thôn Thới Sơn, quận Tịnh Biên.
3.- Núi Bà Đội Om (cao 251 th, chiều dài 2.400 th, chiều ngang 600 th) thuộc địa phận thôn Tứ Tề, quận Tịnh Biên. Núi nầy được đặt tên như thế là vì giống hình người đàn bà đội cái om.
4.- Núi Cấm (cao 716 th, chiều dài 7.500 th, chiều ngang 6.800 th) nằm trên địa phận bốn thôn vĩnh Trung, Thuyết Nạp thuộc địa phận quận Tịnh Biên, Nam Qui và Châu Lang quận Tri Tôn. Nó ở giữa núi Bà Đội Om và núi Dài.
5.- Núi Dài (cao 580 th, chiều dài 8.000 th, chiều ngang 4.500 th) nằm trên địa phận 4 thôn Châu Lang, Lương Phi, Ba Chúc, Lê Trì, quận Tri Tôn.
6.- Núi Tương (cao 145 th, chiều dài 600 th, chiều ngàng gần 400 th), thuộc thôn Ba Chúc, quận Tri Tôn. Người ta kêu núi Tượng vì nó giống hình con voi.
7.- Núi Tô hay Cô Tô hay Ông Tô (cao 614 th, chiều dài 5.800 th, chiều ngang 3,700 th), nằm trên địa phận 4 thôn Tri Tôn, Cô Tô, Ô Lâm và An Tức quận Tri Tôn và gần biên giới hai tỉnh Hà Tiên và Rạch Giá.Năm 1984 nhà báo Trần Thanh Phương tác giả quyển Những trang sử về An Giang cho rằng Thất Sơn bao gồm các núi:
1.- Núi Nước (Bích Thủy Sơn, Thủy Đài Sơn).
2.- Núi Tô (Phụng Hoàng Sơn).
3.- Núi Két (Ô Thước Sơn, Anh Vũ Sơn).
4.- Núi Dài (Ngoạ Long Sơn).
5.- Núi Cấm (Thiên Cấm Sơn, Bạch Hổ Sơn).
6.- Núi Năm Giếng (Giài Năm Giếng, Ngũ Hồ Sơn).
7.- Núi Tượng (Liên Hoa Sơn).Theo đúng như trong sách Đại Nam Nhất Thống Chí ấn hành năm 1882 dưới triều vua Tự Đức, do ông Tu Trai Nguyễn Văn Tạo dịch quyển Đại Nam Nhất Thống Chí Lục tỉnh Nam Việt Tập Hạ do Nha Văn Hóa, Bộ Quốc Gia Giáo Dục xuất bản Tập số 3 năm 1959.
Từ trang 47 đến trang 48 ghi chép về Thất Sơn như sau:
1.- Tượng Sơn. Ở Đông Bắc huyện Hà Dương 31 dặm về phía Đông sông Vĩnh Tế: cao hơn 8 trượng, chu vi 3 dặm, ấy là một núi trong số 7 núi vùng nầy. Hình núi lồi lõm có đầu có tai minh bạch, cây cỏ tươi tốt, dưới có đá thủy tinh.
2.- Tô Sơn. Ở Tây Nam huyện Hà Dương 17 dặm: là một núi trong số 7 núi ở vùng nầy, phía Tây núi có miếu thờ Thủy thần.
3.- Cấm Sơn. Ở Tây Nam huyện Hà Dương 16 dặm: thế núi cao ngất, cây cối tươi tốt; là một núi trong số 7 núi. Vì núi cao nên ít người đi lên đến chót.
4.- Ốc Nhâm (hay Nhẫm) Sơn. Ở phía Tây huyện Hà Dương, tiếp liền núi Tượng Sơn, một núi trong số 7 núi.
5.- Nam Vi Sơn. Ở phía Nam huyện Hà Dương 24 dặm: cao 39 trượng, chu vi hơn 8 dặm. Ngọn núi cao ngất, cỏ cây xanh rậm tươi tốt, có lệnh cấm không được đốn chặt, Nơi đây hùm, beo, nai, hươu thường ra. Theo chỗ khe sâu cây tốt có những khách ẩn dật ở miền núi đến làm nhà cây ở theo chân núi. Đây cũng là một núi trong 7 núi.
6.- Châm Biệt Sơn. Ở phía Bắc huyện Hà Dương 5 dặm: cao 20 trượng, chu vi 6 dặm, quay mặt về Nam, lưng về phía Tây. Đứng riêng bên Trạo khẩu, không liên lạc với núi nào. Hình thế nhỏ mà có vẻ tự cường, địa vị thấp mà không chịu khuất phục, có khí cốt lỗi lạc, nên gọi tên ấy. Cũng là một núi trong số 7 núi.
7.- Nhân Hòa Sơn. Ở Đông Nam Huyện Hà Dương, liền với núi Nam Vi, cũng là một núi trong số 7 núi, tục danh núi Rạng Cháy.
Như vậy Thất Sơn gồm có 7 núi như sau:
1.- Tượng Sơn hay Núi Sam.
2.- Tô Sơn hay Núi Cô Tô.
3.- Cấm Sơn hay Núi Cấm.
4.- Ốc Nhẫm Sơn hay Núi Két.
5.- Nam Vi Sơn hay Núi Nam Quy.
6.- Châm Biệt Sơn hay Núi Phú Cường.
7.- Nhân Hòa Sơn hay Núi Dài.
866425072022