Hãy Tự In Sách Của Mình
*
Nhiều người trong chúng ta viết văn, làm thơ, vẽ tranh, chụp ảnh lưu niệm muốn in một số sách để làm kỷ niệm, để tặng bạn bè nhưng gặp phải trở ngại về tài chánh, bởi vì khi in sách, càng in nhiều giá thành càng rẻ, nhà in nhận in tối thiểu cũng 500 ấn bản.
Ngày nay, ngành in ấn kết hợp với thương mại tiến bộ hơn, chúng ta có thể chỉ in 1 quyển, giá thành tuy đắc gắp 4 lần, so với giá thành khi phải in 1 ngàn bản. Tuy nhiên giá thành 1 quyển sách đen trắng, bìa màu, khổ 5.5 X 8.5 in, dày 700 trang, chỉ phải trả chừng US$ 14.00 thêm cước phí gửi tới nhà US$3.99
Điều làm cho chúng ta quan tâm là chỉ in 1 quyển duy nhất, họ cũng in. Nếu ta in thêm 5, 10 quyển thì cũng cứ giá đó mà nhân lên.
Số trang tối thiểu là 84 trang và tối đa là 740 trang. Kích thước có thể thay đổi từ 4.25 X 6.87 in cho tới 12 X 12 in giá tiền sẽ thay đổi, số lượng trang cũng thay đổi, ví dụ sách 12 X 12 in, số lượng trang tối thiểu là 20 trang, tối đa là 250 trang.
Bìa sách loại thường, có tráng lớp nhựa, in nhiều màu chỉ một mặt ngoài, không tính vào số trang in và cũng không tính tiền trang bìa.
Với sách có nội dung in màu, dĩ nhiên giá thành cao hơn trắng đen, chúng ta có thể dùng để in ảnh lưu niệm hay tranh cảnh.
Khi in sách để bán, thông thường người ta dùng số ISBN là chữ viết tắt của International Standard Book Number (Mã số tiêu chuẩn quốc tế cho sách), nó là mã số tiêu chuẩn quốc tế có tính chất thương mại duy nhất để xác định một quyển sách. Hệ thống ISBN được tạo ở Anh năm 1966 do các nhà phân phối sách và văn phòng phẩm W H Smith cùng bạn bè, ban đầu được gọi là Standard Book Numbering (mã số tiêu chuẩn cho sách) hay SBN. Sau đó được công nhận quốc tế theo tiêu chuẩn ISO 2108 năm 1970. Một dạng định dạng tương tự ISSN, là chữ viết tắc của International Standard Serial Number, được dùng cho các ấn phẩm định kỳ như tạp chí.
Có nơi bán số này với 1 ngàn số là US$ 1,000.00, bán lẻ mỗi số US$25.00, có nhà in cho không, nhưng sách in ra, giá đắc hơn là không dùng ISBN mà họ cho không (free), mỗi quyển sách chỉ cần một số ISBN.
Khi chúng ta in sách, không nhằm mục đích bán cho độc giả, thư viện Mỹ, tưởng không cần dùng đến số ISBN, vì dù sao chúng ta cũng phải trả thêm một số tiền.
Muốn in sách, chúng tôi chỉ đơn cử một ví dụ, để hướng dẫn cách làm, cụ thể phải vào trang mạng của nhà in mới biết chính xác từng trường hợp.
1. Dàn trang cho quyển sách
Ví dụ để in một cuốn sách 80 trang, khổ 5.5” X 8.5”. (khổ bình thường của sách).
Trước tiên chúng ta tạo một hồ sơ (file), dùng Microsoft Word, nhấp chuột vào Page Layout, nhấp chuột vào Size, nhấp chuột vào More Page Size
Thay đổi kích thước Width 5.5”, Height=8.5”
Nhấp chuột vào OK, Trang sách đã được định khổ có kích thước 5.5” X 8.5”, nhưng lề trên, dưới, trái phải đều là 1”, sách nhỏ mà lề quá to, chúng ta cần lề nhỏ thôi. Muốn vậy, nhấp chuột vào Margins (lề). Một khung chọn lựa từ Margins thả xuống.
Chúng ta có thể chọn Narrow hoặc tùy chọn thì nhấp chuột vào Custom Margins… (ở dưới cùng), ví dụ chúng ta chọn Custom Margins, sẽ có cửa sổ hiện ra cho chúng ta sửa đổi lề, và chọn in sách đứng (Portrait) hay nằm ngang (Landscape), giả dụ chúng ta chọn lề .63”, sửa đổi số ở các khung Top. Bottom, Left, Right = .63”
Bước kế tiếp, chúng ta đánh số trang, nhấp chuột vào Insert, rồi nhấp chuột vào Page Number. Tùy ý chọn số trang nằm ở trên, ở dưới, ở góc, sau khi chọn xong chúng ta Save.
Chúng ta có thể chèn tên tác giả, tựa sách, ví dụ chúng ta chọn chèn tên tác giả ở trang số chẵng, tựa sách trang số lẻ.
Trước tiên chúng ta nhấp chuột vào insert, kế tiếp nhấp chuột vào Header, một số chọn lựa sẽ hiện ra.
Nhấp chuột vào một trong các lựa chọn.
Trên thanh điều khiển có mục Design chọn (mark) Different First Page, Different Odd & Even Pages, Show Document Text. Rồi gõ tựa sách trang số lẻ (Odd Page Header), tên tác giả trang số chẵng (Even Page Header), những chỗ không dùng ta phải xóa bỏ, làm xong Save.
Như vậy trang 1 có tựa sách sẽ không có chèn tên Tác giả hay tựa sách, từ trang 3, 5, 7 … mới có Tựa sách, các trang 2, 4, 6 … có tên Tác giả. Nếu chúng ta chỉ chèn Tựa sách thì đừng chọn (mark) vào ô Different Odd & Event Pages, như thế trừ trang 1, tất cả các trang khác đều chỉ có Tựa sách mà thôi.
Đến đây, chúng ta Copy nội dung từ một hồ sơ khác rồi Paste vào sách. Cũng có thể ngay từ đầu, hồ sơ từ Microsoft Word, chúng ta dùng ngay đó làm các bước Page Layout, Size, More Paper Size …. Làm từ đầu hay sau cùng cũng như nhau.
Sau khi có số trang, chèn tựa sách, tên tác giả, nội dung sách. Chúng ta kiểm tra lại phần nội dung, có thể thay đổi thêm bớt chữ, hình …
Cuối cùng Save As dưới dạng PDF và nhớ chọn (options…):
o All
o Document
- mark vào ô Document structure tags for accessibility
PDF options
- mark vào ô ISO 19005-1 compliant (PDF A)
Xong thì OK và cuối cùng Save.
Như thế chúng ta có một quyển sách ở dạng .pdf theo yêu cầu của nhà in. Sách Save As dưới dạng .pdf cũng là Ebook
2. Làm bìa sách.
Chúng ta dùng phần mền Publisher để tạo ra hình bìa, cất ở dạng .jpg
Kích thước bìa tùy thuộc vào kích thước khổ quyển sách. Sách chúng ta đã có khổ 5.5” X 8.5” thì kích thước bìa là 5.5” X 8.75” (chiều cao lớn hơn .25 dùng cho 2 lần cắt xén).
Trước tiên chúng ta mở phần mềm Publisher.
Bên trái, khung thứ hai dưới cùng có chữ Change, nhấp chuột vào khung Change, màn hình sẽ hiện ra nhiều khung, ta có thể chọn khung A4 nằm ngang
Bên khung tay phải có Page với:
- Khung Width thay đổi = 11.25” (5.5” + 5.5” + .25” –Bìa trước, bìa sau, gáy 84 trang. Muốn biết bề dầy của gáy bao nhiêu, chúng ta lấy một quyển sách in, giấy dầy bằng giấy in printer, đếm số trang rồi dùng thước inche đo, mỗi in có 16 vạch, trong mỗi vạch là 1/16 = .0625, 2 vạch là 1/8 = .125, 3 vạch là 3/16 = .1875, 4 vạch là ¼ = .25” …, )
- Khung Heigth thay đổi = 8.75
- Chừa lề cho mỗi cạnh là .5”
Xong nhấp chuột OK ở dưới cùng, màn hình sẽ hiện ra kích thước ngang 11.25” và cao 8.75”, xung quanh có một hình chữ nhật chấm chấm màu xanh đó là lề, hình hay chữ nằm trong hay ngoài lề, sau khi làm xong, hình bìa sẽ có chi tiết ấy, nhưng lề thì không có để lại trên hình bìa do máy tự động xóa.
Chúng ta làm 2 đường gióng căn bản (1), (2) để phân biệt bìa trước bên tay phải, gáy sách ở giữa và bìa sau bên tay trái. Nên làm đường gióng dọc (3) ở giữa trang bìa trước và đường gióng ngang (4) cho cả bìa trước và bìa sau. Đường gióng để chúng ta biết mà chèn hình, chữ vào vị trí, trước khi hoàn tất sẽ xóa bỏ.
Đường gióng nên kéo dài ra khỏi lề, để sau này ta sẽ bỏ đi trước khi cất thành hình. Muốn vẽ đường gióng, nhìn cột bên trái có mũi tên vàng, dưới mũi tên, khung có chữ A dùng để tạo khung viết chữ trên Publisher, khung kế có nhiều ô dùng để tạo khung có nhiều ô dọc, ngang, khung kế có chữ A nghiêng dùng để tạo WordArt, khung kế có hình trái núi dùng để chèn hình, khung kế có đường xéo dùng để kẻ đường thẳng, khung kế có mũi tên dùng để vẽ đường thẳng có mũi tên, khung hình trái xoan dùng để vẽ hình tròn, trái xoan, khung chữ nhật dùng để vẽ hình vuông chữ nhật, khung kế để vẽ hình hay đường bất kỳ, khung có cây cờ dùng để làm dấu (bookmark), khung kế để tạo ra những định dạng có sẵn, và khung cuối cùng dùng để chứa những thứ khác.
Muốn viết chữ trên Publisher, nhất thiết chúng ta phải đưa mũi tên của con chuột nhấp vào khung chữ A, kéo ra khỏi đó, nó trở thành dấu thập ( + ), dùng dấu thập này nhấp vào chỗ nào mình muốn viết chữ để tạo thành một khung hình vuông hay chữ nhật, gõ chữ vào trong khung này, sau đó dời nguyên khung chữ đi bất kỳ chỗ nào trong tờ giấy, khi ta gõ khung không đủ chỗ chứa thì làm cho khung lớn ra, nói tóm lại khung di chuyển được, biến dạng to nhỏ được.
Còn mấy công cụ trên thanh ngang tưởng cũng cần nhắc lại: Mỗi công cụ có 1 tam giác, công cụ có chữ A tam giác ở trên để làm cho thân chữ nhỏ lại, công cụ có hình cái tách rót chất lỏng dùng để tô màu nền (background), công cụ có hình cây bút lông dùng để chuyển màu các đường vẽ, công cụ có chữ A to dùng để chuyển màu chữ.
Trên Publisher muốn viết chữ chúng ta phải nhấp chuột vào chữ A (công cụ bên tay trái) để tạo khung chữ rồi gõ chữ vào đó, muốn bỏ hình lên chúng ta dùng Insert, Picture, From File để bỏ hình từ trong các ngăn hồ sơ của máy.
Nếu chúng ta muốn làm nền nguyên cái bìa, chúng ta phải nhấp chuột vào khung chữ A, rồi đưa dấu thập ( + ) vào góc trên bên tay trái, nhấp chuột và giữ ngón tay, kéo xéo xuống góc dưới bên tay phải bỏ ngón tay ra (khi kéo ta thấy có khung chữ nhật chấm chấm). Nhấp chuột vào tam giác bên hình cái tách ở thanh công cụ nằm ngang bên trên, bảng màu hiện ra cho ta chọn màu, nếu màu không đủ chọn, ta nhấp chuột vào More Color, sẽ có một khung màu khác hiện ra, có rất nhiều màu nằm trong hình lục giác, chọn màu nào, nhấp chuột vào đó, màu đó sẽ nổi chu vi màu trắng, đồng thời nó hiện ở khung New nằm trên khung Current, ở góc phải phía dưới. Nếu chúng ta vừa ý màu đã chọn ở khung New, chúng ta nhấp chuột khung OK ở trên, như vậy toàn thể bìa có nền (background) theo màu đã chọn.
Nếu chúng ta chỉ làm nền bìa trước, chúng ta chỉ tạo ô gõ chữ bằng với toàn bộ bìa trước, rồi bỏ màu nền bìa trước, sau đó chúng ta bỏ hình và viết chữ lên bìa trước, nếu chúng ta bỏ hình trước rồi làm nền sau, nền sẽ phủ mất hình. Hình nào bỏ lên sau, sẽ chồng lên hình bỏ trước. Nhìn hình dưới đây, giải thích những điều vừa đề cập đến, các số 1, 2, 3 … là số thứ tự làm trước sau, sẽ thấy nền che lắp lên hình, không che lắp chữ. Hình sau che lắp hình trước, hình không che lắp chữ, nhưng sẽ đẩy chữ đi trong khung chữ. Chữ nằm trên hình và trên nền. Hình bên dưới giải thích rõ phần đã mô tả.
Trình bày bìa:
Trước hết, dùng ô có chữ A để tạo khung gõ tên tác giả ở bìa sách, tạo khung để gõ tên nhà xuất bản, năm xuất bản. Các khung này sơ khởi đặt ở đâu cũng được, sau đó dời vào đúng vị trí mình muốn trình bày ở trang bìa trước.
Muốn chèn hình vào bìa trước, nhấp chuột vào Insert, màn hình thả xuống một khung, nhấp chuột vào Picture, màn hình sẽ hiện thêm khung khác.
Nhấp chuột vào From File, chúng ta sẽ chọn hình trong các ngăn hồ sơ trong máy chúng ta, rồi nhấp chuột vào Insert trong ngăn hồ sơ, hình sẽ hiện ra trên Publisher, chúng ta dời hình vào vị trí, có thể làm hình nhỏ hay to đồng dạng chúng ta nhấp chuột lên hình, đưa chuột đến đến góc hình, sẽ hiện ra mũi tên 2 chiều, kéo vào hình thu nhỏ, kéo ra hình phóng lớn.
Gõ tựa bằng WordArt, nhấp chuột vào chữ A nghiêng, màn hình sẽ hiện ra nhiều kiểu chữ.
Khi ta chọn kiểu chữ nào, nhấp chuột vào đó, màn hình sẽ hiện ra để cho ta gõ chữ, nhưng ta phải chọn dạng chữ, cỡ chữ rồi ta gõ tựa sách. Hoặc gõ xong rồi chọn dạng chữ, cỡ chữ cũng được.
Sau khi gõ tựa xong, nhấp chuột OK, tựa sẽ hiện ra trên bìa sách, chúng ta dời đến vị trí và làm to nhỏ tùy ý.
Đến phần gáy, chúng ta nhấp chuột vào ô có chữ A để tạo khung viết chữ.
- Khung tên tác giả : Tâm Không
- Khung tựa sách : Cửa Không Dậy Sóng
- Khung năm xuất bản : 2013
Khung đặt bất kỳ ở đâu cũng được, chữ nằm ngang.
Sau đó chữ cần xoay dọc theo gáy dùng ô mệnh lệnh ở thanh trên có mũi tên cong, có dấu chấm ở trong, nhấp chuột vào tam giác rồi nhấp chuột vào khung Rotate Right 900. Các khung chữ sẽ quay 900, chữ hướng về tay phải.
Quay xong dời các chữ vào vị trí.
Bìa sau, chúng ta có thể insert hình hay chữ vào đó
Như thế là chúng ta hoàn tất việc viết chữ, đưa hình vào trang bìa, muốn hoàn tất hình bìa, chúng ta cần xóa bỏ những đường gióng, bằng cách nhấp chuột vào từng đường gióng rồi xóa (cut), các chữ số cũng xóa (số được dùng để giải thích, khi thực hành không cần làm).
Để đáp ứng yêu cầu của nhà in, chúng ta Save ở dạng JPG nhưng chúng ta phải Change từ Standard printing (150 dpi), sang High quality printing or commercial press (300 dpi).
Cuối cùng nhấp chuột vào Save, chúng ta có tấm ảnh bìa.
Bìa sách đã hoàn tất
3. Về việc gửi sách tới nhà in
Chúng ta lên Mạng gõ địa chỉ : lulu.com/publish/
Trang Mạng của Lulu sẽ hiện ra
Chúng ta in sách nên nhấp chuột vào Books hay Start publishing your book (dưới hình mấy quyển sách)
Nhấp chuột vào Start Publishing, một khung ghi danh cho lần in đầu hay đăng nhập, khi đã có in từ trước.
Nhấp chuột phần ghi danh (Register) hay đăng nhập (Log in) khi đã có ghi danh trước rồi, sẽ có hình cho ta lựa chọn loại bìa in sách bìa thường hay bìa cứng.
Chọn xong màn hình sẽ hiện ra để cho ta ghi Tựa sách, Tên tác giả và có 3 chọn lựa:
- Chỉ dành riêng cho mình.
- Phổ biến và bán trên Lulu
- Phổ biến có số ISBN để bán trên Mạng và trên Lulu
Xong nhấp chuột vào Save & Continue
Màn hình hiện ra cho ta chọn khổ sách, ta đã chọn 5.5” X 8.5”, nhấp chuột vào khung thích hợp.
Xong nhấp chuột vào Save & Continue ở dưới cùng tay phải.
Màn hình sẽ hiện ra khung để Upload sách.
Nhấp chuột vào khung Browse để tìm sách ta muốn in ở dạng .pdf, khi đã có nhấp chuột vào khung Open, xong nhấp chuột vào khung Upload.
Chờ cho máy đưa lên xong sẽ có tín hiệu báo ở phía trên trong khung màu xanh lục: Your file has been add to your book successfully.
Nhấp chuột vào Make Print-Ready File
Màn hình sẽ hiện ra khung báo: Your Print-Ready File is complet
Như thế nội dung sách đã chuyển tới nhà in, nhấp chuột vào Save & Continue để thực hiện bước kế tiếp chuyển tới nhà in hình bìa đã chuẩn bị theo kích thước 5.5” X 8.75” ở dạng .jpg
Nhà in Lulu sẽ đưa ra một cái bìa họ làm cho ta, nhưng ta đã có hình bìa rồi, do đó nhấp chuột vào One-Piece Cover Creator (advanced) ở phía dưới hình, góc trái, rồi nhấp chuột vào Leave Page (hiện lên ở trên tấm bìa).
Màn hình sẽ hiện ra khung để cho ta chọn hình trong máy của mình, nhấp chuột vào Browse, Chọn hình xong, nhấp chuột vào Upload.
Khi hình đã được tải xong sẽ hiện ra trên khung.
Nhấp chuột vào Save & Continue để làm bước kế tiếp.
Màn hình sẽ hiện ra bước kế tiếp để chúng ta điền vào những chi tiết cần phải có.
Sau khi điền xong các chi tiết, nấp chuột vào Save & Continue, màn hình sẽ hiện ra giá bán sách.
Khi ta đã làm xong giá bán, tối thiểu phải bằng giá in. Chúng ta nhấp chuột vào Review Project, để xem lại phần chính yếu, nhất là dòng chữ ở gáy có nằm vào gáy hay không.
Thông thường chữ ở gáy rất hay bị lệch sang phải, hay trái nếu chúng ta dàn trang đặt chữ ở gáy ngay chính giữa như hình sau đây:
Khổ bìa ngang là 11.25, như vậy bìa sau 5.5” ta kẻ 1 đường gióng màu xanh, gáy 84 trang dày .25”, như vậy ta kẻ đường gióng màu xanh ở số kích thước 5.75”, chính giữa gáy là 5.625”, ta kẻ đường tim màu vàng, rồi tất cả các chữ đặt nằm giữa đường tim này, đương nhiên là nằm giữa gáy sách, nhưng khi Upload ta mới biết nó ở đúng vị trí hay không, chẳng hạn như Upload lên xong hết, khi Review Project chúng ta có thể thấy, nó như thế này:
Nhìn kỷ như hình dưới chúng ta thấy chữ ở gáy bị tách ra, một phần lớn nằm ở bìa sau, một phần nhỏ nằm ở gáy. Như vậy, chúng ta phải sữa hình, bằng cách nhấp chuột vào chữ Change ở hàng Book Properties ………… Change.
máy sẽ quay lại ở bước chọn khổ giấy:
Chúng ta tạm ngưng ở đây, trở lại Publisher mở lại hình bìa, như trường hợp trên, ta phải di chuyển các chữ về tay phải chừng .0625 (1 vạch về tay phải), như hình dưới đây:
Sau khi chúng ta Save với Change Hight Quality pringting (300pdi) để thành hình bìa. Chúng ta trở lại tiếp tục công việc Upload bằng cách nhấp chuột vào Save & Continue và tiếp tục Save & Continue cho đến Upload bìa, lúc này ta thấy có hình cái bìa cũ như hình sau:
Chúng ta vẫn cứ nhấp chuột vào Browse để chọn hình mới trong ngăn hồ sơ của máy chúng ta, sau đó nhấp chuột vào Upload.
Cho đến cuối cùng khi chúng ta Review Project, thấy chữ gáy sách nằm đúng như hình dưới đây:
Chúng ta thấy rõ, các chữ ở gáy nằm trọn vào khung gáy sách, chúng ta nhấp chuột vào Save & Finish, màn hình sẽ hiện ra:
Nếu chúng ta mua sách, nhấp chuột vào Purchase a copy of ………. Chúng ta mua sách theo Phiếu mua của Lulu, trả bằng thẻ Credit Card, gồm tiền in sách và cước phí gửi sách tùy ta chọn, rẻ nhất là US$3.99. Trên phiếu mua này luôn luôn có Giảm giá 20% theo Coupon của Lulu. Tìm ở địa chỉ: lulu.com coupon
Chắc chắn sẽ có ít nhiều phần trong bài này tôi trình bày chưa được rõ, xin liên lạc qua Email, tôi sẵn lòng giải thích, cũng để được học hỏi thêm.
Chúc các bạn thành công.
18-9-2013
Bản bổ khuyết ngày 21-9-2013
Tặng Hồ Văn Phú
