Đà Lạt khó quên

Huỳnh Ái Tông
*

Tôi có việc riêng, nên phải dành chút thời giờ đi ĐàLạt từ Thứ Bảy 16-8 đến Thứ Ba 19-8-2008. Nhơn đó, có thể xem các công trình con rể tôi trồng cây cảnh, thăm viếng chùa chiền và tham quan thắng cảnh.

Thời gian này là cuối Hè, học sinh sắp sửa đi học lại nên thành phố không còn ồn ào, náo nhiệt như những ngày trước đó. Thời tiết không lạnh lắm, ra đường có thể không cần mặc áo ấm, tuy nhiên người ĐàLạt vẫn mặc áo ấm làm cho du khách thấy thành phố đầy màu sắc.

Con rể tôi, đến Đà Lạt thường ở khách sạn Rum Vàng đường Phan Bội Châu, là một khách sạn nhỏ, không có nhà hàng nhưng rất tiện nghi, sạch sẻ, an toàn, từ đó thả bộ ra chợ không xa. Tuy anh tôi có một căn nhà ở đường Hàn Thuyên, đi bộ ra chợ chừng mười phút, hiện nhà không khách ở nhưng chúng tôi chọn khách sạn có tiện nghi hơn.

Tôi nhớ năm 1960, lần đầu tiên đi Đà Lạt, ngày nay vẫn còn ghi trong tôi những hình ảnh ven đường lưa thưa vài căn nhà, đèo Bảo Lộc, đèo chuối vắng tanh bóng người, không thấy “Lom khom dưới núi, tiều vài chú. Lác đác bên sông rợ mấy nhà”, ngày nay có những đoạn như từ Phương Lâm về tới Dầu Dây, nhà cửa san sát nhau như một khu phố chợ, dài hàng mấy cây số.

Lần đó khi đi về, xe chạy tới Đèo Chuối, chừng 8 giờ đêm, bộ phận điện không nạp bình, tài xế không thấy đường chạy, phải bắt phụ xế ngồi trước dè xe bẩm đèn pin cho tài xế thấy đường lái xe, thỉnh thoảng mới thấy có một ánh đèn leo lét, phải chạy từ đó về tới Định Quán mới có chỗ sửa xe.

Ở Đà Lạt thì nhà cửa ít, đứng chỗ cao thấy thấp thoáng chen lẫn trong những cây thông xanh những mái nhà ngói đỏ, ở thung lũng có những luống rau xanh. Trông Đà Lạt như một thành phố ở Âu Châu, vào mùa Giáng sinh có hoa Anh đào màu hồng, hoa Minosa màu vàng, hoa hồng… làm cho Đà Lạt đẹp và thơ mộng.

Chúng tôi vào Đà Lạt bằng con đường cao tốc từ sân bay Liên Khương đến chân đèo Pren, con đường này vừa mới đưa vào sử dụng vài tháng nay, khoảng dài gần 20 km, lệ phí cao nhất trên đường Sàigòn-Đà Lạt là 20 ngàn đồng, đường cao tốc nối vào con đường cũ gần thác Pren, qua khỏi thác Pren một chút có một bùng binh nhỏ, nơi đây có một con đường cũ, con đường xưa kia Bác sĩ Yersin dùng nó để tìm ra đất xây dựng nên thành phố Đà Lạt ngày nay, đường chạy theo thung lũng một đoạn khá xa mới bắt đầu lên đèo và nối vào khu chùa Tàu, vườn hoa bà Nhu rồi vào thành phố. Đây là con đường cũ nay tu bổ lại, đưa vào sử dụng, đường có hai chiều, ít khúc khuỷu hơn con đường chúng ta thường đi, nhưng dài hơn một chút. Ai muốn tránh hồi hộp khi xe lên đèo thì nên sử dụng con đường này.

Những ai xa Đà Lạt đã lâu, nay trở lại sẽ thấy thành phố thay đổi nhiều, khoác một bộ mặt mới, nhà cửa chen chúc, phố xá với những căn nhà mới xây, cao thấp, cũ mới chen nhau lộn xộn, làm cho thành phố không còn mỹ quan như thưở nào.

Sáng Chủ nhật, đi thăm người quen, tôi đi bộ từ khách sạn đến đường Nguyễn Văn Trổi, người quen của tôi năm nay 78 tuổi, anh ta bị tiểu đường, hiện nay biến chứng sang suy thận, nằm ba tháng nay, nghe có khách ở xa về, người nhà phải dìu anh ra phòng khách tiếp tôi, khi anh ra tới phòng khách, nhìn một chút rồi nhận ra tôi. Sau khi hỏi thăm anh, tôi trình bày việc nhờ anh, anh hẹn Thứ Ba trở lại, anh cho biết kết quả.

Hôm ấy, chúng tôi đi Cáp treo vào Thiền Viện Trúc Lâm, là sáng Chủ nhật, nên có Tụng kinh ở Chánh điện, có Thuyết pháp ở Giảng đường, tôi chụp vài tấm ảnh kỷ niệm ở trước sân - có vườn hoa Móng Cọp Xanh – trước cổng chùa và ở khuôn viên giữa nhà Tổ với Chánh điện, rồi vào trong nhà sách mua vài cuốn sách Thiền.

Buổi chiều, chúng tôi đi tham quan thắng cảnh “Suối vàng”, cách thành phố chừng 30km, tôi nhớ năm 1960, tôi đã có đến thăm Suối Vàng, nơi đó có một cái đập ngăn nước, để làm thủy điện hay lấy nước uống cho thành phố, lần này chúng tôi đến “Khu sinh thái thung lũng Suối Vàng”, ở đây có nhà máy nước DANKIA, có những khu vườn cảnh Bonsai, hoa hồng, Osa đỏ, anh đào, mimosa, cẩm tú … nhiều tảng đá hình dáng lạ kỳ, rất hiếm thấy … đã được vun vén, trưng bày từ nhiều năm qua, nay không được chăm sóc, trông thấy như đang thời tàn tạ. Tuy nhiên cảnh quan đẹp hơn Thung lũng tình yêu rất nhiều.

Chúng tôi đến khu du lịch Lang Biang, Lang Biang là đỉnh cao nhất ở Đà Lạt, lên đỉnh sẽ nhìn toàn cảnh thành phố, muốn lên đỉnh phải thuê xe của Công Ty Du Lịch Lang Biang, là xe Jeep 151, mỗi xe chở 4 người, hoặc phải được Giám Đốc công ty cho phép dùng xe riêng. Do ngày Chủ nhật, con rể tôi không muốn gọi điện quấy rầy, mặc dù có quen biết Giám đốc Công ty, còn đi xe công ty, phải dùng đến hai xe mất vui, nên chúng tôi không muốn. Thay vào đó, chúng tôi đi tham quan Bệnh viện Hoàn Mỹ, con rể tôi trồng cây cảnh cho toàn bệnh viện này, gồm hai khu, khu bệnh viện và khu siêu thị, so với những vườn cảnh khác, cho phép tôi được “Mèo khen mèo dài đuôi”: Con rể tôi cũng có khiếu, có óc thẩm mỹ, mặc dù không có học qua trường Mỹ thuật nào, ngược lại có học qua mấy năm trường kỹ thuật.

Ngày Thứ Hai 18, chúng tôi đi tham quan “Khu sinh thái thác Hang Cọp”, đây là khu nằm giữa Trại Mát và Cầu Đất, đường đi vào khu này hoang vắng, chứng tỏ ít có người đến viếng thăm, vào trong khu vực khai thác, cũng có người thu phí và một người bán hàng quán giải khát, từ đây đi xuống thác có những bậc thang, thác cũng nhỏ, chỗ nước tràn ra vách đá chừng 10 thước ngang, và từ nguồn thác đổ xuống chừng 30 thước cao, không có gì hùng vĩ, chỉ có khung cảng hoang sơ. Tuy người ta có trồng cây cảnh để tạo mỹ quan, nhưng cũng đã lâu không chăm sóc, nên xem có vẽ hoang tàn hơn Khu sinh thái thung lũng Suối Vàng.

Sau khi rời Khu sinh thái Hang Cọp, chúng tôi trở lại thành phố rồi đi tham quan một con đường mới mở đi từ Đà Lạt đến Nha Trang chỉ có 140 km. con đường chạy qua một khu rừng nguyên sinh và chạy ngang qua một thác nước sát bên đường, nơi đó người ta vạt núi ở độ cao 1500m, để làm đường chạy ven sườn núi, có một chỗ có thác nước nhỏ trên cao chừng 20m, đổ xuống vách đá ven đường, nước ấy chảy vào ống cống qua đường rồi đổ xuống dưới thung lũng ở độ sâu chừng 600 – 700m, dưới ấy cũng là con đường này chạy xuống. Thác nhỏ, nhưng vùng này có thể nhìn lên thấy thác, nhìn xuống thấy thung lũng rất sâu, nhìn chung quanh thấy mây trời vương vấn trong núi xanh rất gần.

Trên đường về trời mưa tầm tả, vậy mà thỉnh thoảng thấy có một, hai người dân tộc đi trên con đường vắng, thỉnh thoảng có một chiếc xe chạy ngược chiều, họa hoằng mới có xe gắn máy chạy ngược, xuôi. Đường hoang vắng, trời mưa lạnh, tôi tự hỏi: - Họ về đâu, nơi mái ấm của một chiều mưa ?

Thứ Ba, sau khi thăm người quen, chúng tôi rời thành phố Đà Lạt, tôi thoáng thấy nơi nào đó có tấm bảng ghi “See You Again”, tôi nhớ dòng chữ này, tôi đã đọc từ gần nữa thế kỷ qua, bảng mới ghi dòng chữ cũ, giống như thành phố đã đổi mới nhưng vẫn ghi trong tôi hình ảnh cũ khó phai.

Huỳnh Ái Tông

20-8-2008