MẸ TÔI

Phúc Thiện Trần Đình Hùng

Mẹ tôi suốt cuộc đời xa chồng.

 

Như cái tên N.thị CHUA của bà vận vào cuộc đời chua chát của bà. Ba tôi thì có cái 'truyền thống' giang hồ trong máu, tuy ông nhất mực yêu thương mẹ tôi & gia đình nội ngoại.

 

Dì N.thị CAY, em mẹ tôi sau ngày 'thống nhất' ...tàu hỏa, bà vội vã, chuẩn bị từ cân nếp Quýt, ký bột Sắn dây hối hả..vào Nam, thăm mẹ tôi ở Saigon.

 

Ba tôi vẫn biền biệt giang hồ..vào ngày 'đoàn tụ' ấy.

 

Bà dì kể chuyện làng quê cho cháu nghe...

 

-Bố mẹ cháu và cả bà nữa là dân 'đánh Dặm' nghèo khổ ở cái đất làng quê Phủ Lý-Hà Nam...

 

Đun Riêu (?)
 

Nghề đánh dậm

 

 

 

(Ảnh minh họa - Internet)

 

Bố xa làng, đi học nghề may làm kế sinh nhai và học lóm vài chữ Tàu cho nghề bốc thuốc, tha hương kiếm ăn tận Hanoi...

 

Hôm về thăm làng, bố mày rượt đánh và chém hụt Trưởng (tử) của Quan huyện Am, đến làm ngã đổ cả bàn thờ của đình làng. Chỉ vì ông quan ấy, nó sỉ nhục, bắt bà Ngoại cháu quỳ lạy nó trên con đê ở ngôi Đình làng..; Do cái 'tật' bà ưa...'lẩu bẩu lầu bầu' chưỡi bới cả nhà nhà nó !

 

Bà Chua, mẹ cháu đã khóc hết nước mắt, lần tay vào ruột tượng để vét đến đồng hào cuối cùng đưa cho bố cháu chạy mua cái 'TÍT' (giấy thuế thân hay cái ticket vé xe lửa, vào những năm 1940.. -?-), để ông phải bỏ làng trốn vào Nam...

 

- Bà Chua sanh ra anh chị nào của cháu cũng đều chết không nuôi dưỡng được; Vì nhớ thương bố mày, bà Chua để bố mẹ ở lại làng: Một người ông nát rượu và bà ngoại mắt đã lòa cho Dì và cậu Quyên trông nom. (Dì Cay tôi cũng đang 'rổ rá cạp lại' với người chồng sau).

 

- Không tài sản gì trong tay, dù đến một hạt chữ, mẹ cháu vào Nam tìm ông và rồi khi gặp được ông bố cháu thì đất nước chia đôi ở cầu Hiền Lương, vĩ tuyến 17...

 

* * *

 

Ba mẹ tôi sanh được người con ở đất phương Nam là chị tôi, trong khai sanh mẹ tôi cương quyết nói với ông: đặt tên T.thị Được, vì cho rằng 'Trời thần' đã tha thứ tội lỗi 'phá đình làng' năm xưa...của ông ! Sanh thêm được 2 đứa em nữa. Năm ấy tôi được năm tuổi, ông lại 'theo vợ bé bỏ bè con thơ'... Bỏ căn nhà thuê mướn ở Bãi tắm ngựa, Vườn chuối, nơi con đường Richaud- Phan Đình Phùng- cho mẹ tôi mưu sinh.

 

Bãi tắm ngựa khu Vườn chuối.

Ông theo sự móc nối của người vợ hai ở Lộc Ninh- Hớn Quảng (nay gọi là gì tôi cũng không biết!) ; Ông đi..'giải phóng' miền nam !?!..

 

Mẹ tôi dấu hết những giọt nước mắt vào trong lòng, chăm chút nuôi chúng tôi trong vai: Người phụ nữ không chồng, không chữ nghĩa, không người thân& họ hàng;...quanh năm buôn bán ở nom...sông! Ở giữa bộn bề xao động của Saigon hoa lệ.

 

Duy nhất, tôi chỉ thấy bà rơi lệ thẩn thờ sau khi nghe ông bác cùng làng đọc một đoạn thư (lòng vòng từ làng tôi- Hà nội- Paris- Saigon), dấu bưu điện trước đó gần một năm, có nhắc đến bà ngoại tôi mất, không rõ ngày tháng năm nào !

 

Chậm rãi, thỉnh thoảng thấy bà chậm nước mắt bằng ống cái quần đen bạc thếch, đã xếp nhiều li như cái đàn 'accordion' cũ kỹ ..; Tôi ngồi êm và lặng yên bên bà, bên cái giỏ lát mà bà vừa đi chợ về.., thương mẹ quá!; Bà đã ngồi thờ thẩn.. như bất động rất lâu...

 

Sau ngày đất nước 'thống nhất' ấy, nhân chuyến công tác của CtyXD miền Nam, ra Hanoi sớm; Tôi được đứa em B.thị ĐẮNG, con gái dì Cay dẫn về thăm làng hay quê ngoại tôi. Em Đắng kể rằng: khi bà mất, ông cậu& mọi người đào cái hủ mà bà dấm dúi chôn sau hè, cứ ngở như có nhẫn hay vàng vòng bà để lại. Không có gì cả, ngoài xấp vãi Sa-ten (Mỹ A)...mục nát, rờ đến đâu vụn đến nấy..!

 

Em Đắng kể về bà mà,.. nghe đến đâu tôi cay đôi mắt.., như xé tim tôi ...đến đấy:

 

- Cái Chua mua cho bà xấp vãi, bà để dành mặc khi Chua về thăm bà...!

 

Cũng có những lúc mẹ la khóc, khi.. đánh đòn tôi bằng cái quầy dừa tua tủa cọng, (đang lúc bán hàng, bổng nghe từ cậu bạn học trò trường Tiểu học Bàn Cờ, nhắn tin của Thầy Vinh, lớp Nhất A-1: - Trò Hùng đã trốn học cả tuần nay rồi !); Mẹ tôi vừa quất vừa..gào vào đối tượng VÔ HÌNH là tôi:.. ' RỒI ĐỜI CUA CUA MÁY, ĐỜI CÁY CÁY ĐÀO '...!

 

* * *

 

Ba tôi trước khi mất, có lần nhìn tôi ông như giải bày: - 'Cả nửa Nước bị lừa chứ đâu phải chỉ mình ba !..'

 

'Châu về hiệp phố', ba về với mẹ; ...ngậm ngùi chuyện trò trong căn nhà xưa; Nơi đây mẹ vất vả ngày đêm 'thân cò khi quảng vắng' ..đùm bọc chị em tôi , sống, lớn lên, học hành thành đạt,..Mẹ tôi đã mưu sinh bằng cửa hàng 'tạp hóa' HÙNG THỊNH.., cả khu xóm giềng gọi tên 'bà Tẹt', buôn bán đủ thứ luôn cả Cà pháo, muối Dưa...

 

 

Ngày ba về,...em Thịnh (tên ở nhà là Méo) cũng ra đi..!

Bức ảnh sau nói lên...những điều, tôi sẽ đưa vào...quá khứ..!

 

 

Còn sự nghiệp '..Cua-cáy' của tôi trong ngành Xăng-Dầu, đã chấm dứt ở vào tuổi 55,..Tôi chỉ giữ được tấm ảnh 'đồng phục' của nghề bơm xăng& 'huy chương 20 năm XD' của tôi lúc ấy.

 

Ngày ấy tôi đã xin nghỉ hết phép năm, nghỉ không 'ăn lương'& nghỉ dài dài (không cần phép tắc).. để được gần mẹ tôi . Bà, mẹ tôi đã bán thân bất toại sau một cơn hôn mê, bể mạch máu não...

 

* * *

 

Tôi đã hạnh phúc, thường đẩy xe đưa mẹ đến chùa Nguyên Hương gần nhà. Bà thắp hương cầu nguyện, mong Chư Phật độ trì cho con cháu bà được nhiều niềm hoan hỉ...

 

Mẹ tôi, bà Nguyễn thị Chua quy y Nhà Phật với Pháp danh DIỆU CAM.

 

Tôi ngày ấy!

Cầu nguyện cho ba, mẹ, em tôi; & thân bằng quyến thuộc,.. được siêu thoát nương cảnh Phật, quy về một cảnh giới an lạc hơn...

 

tdh

Motherday 11/5/2015