Phúc Trung
Chương ba: Một bước đi lên22. Đoàn Huynh Trưởng A Dục tham quan thành phố Đà Lạt
Dịp Giáng Sinh năm 1960, Đoàn tổ chức du ngoạn ở Đà Lạt. Sáng ngày Đoàn lên đường, tôi c̣n bận thi Thể dục ở Sân Hoa Lư, nên hẹn sẽ đi sau.
Đến 11 giờ sáng tôi mới mua vé xe Sàig̣n-Đà Lạt tại bến xe miền Đông ở ngă ba Đại lộ Pétrus Kư, nay là đường Lê Hồng Phong và Trần Quốc Toản, nay là đường 3 tháng 2, lên xe tôi ngồi cạnh anh tài xế, bên tay phải của tôi là người đàn bà trẻ với đứa con trai vừa quá thôi nôi, em bé trông dễ thương và em hay đùa giỡn với tôi, đến Định Quán xe dừng lại để cho hành khách dùng cơm, tôi chỉ uống ly cà-phê đá, người tài xế đến bên tôi, mời tôi dùng cơm với gia đ́nh anh ta, tôi từ chối cho rằng v́ không quen ăn lúc đi đường xa. Lúc đó tôi mới biết anh tài xế là bố của đứa bé, chắc anh ta mời tôi dùng cơm v́ trên xe anh ta thấy tôi vui đùa với cháu bé.
Nguyễn Hữu Huỳnh (1921-2004), Phan Cảnh Tuân (1926-2011)Tôi lên tới Đà Lạt khoảng 5 giờ 30 chiều, đây là lần đầu tiên tôi đặt chân đến thành phố nầy, trông phố xá, nhà cửa xen lẫn những cây thông, nhà trên đồi cao, nhà dưới thung lung thấp trông như là thành phố Châu Âu tôi được xem trong tạp chí Paris Match. Tôi phải hỏi thăm đường về chùa Linh Sơn. Đến nơi Đoàn vẫn chưa đến, v́ trên đường đi Đoàn c̣n ghé tham quan thác Gougah, thác Pongour, thác Pren. Cho nên hơn 7 giờ đêm Đoàn mới tới chùa Linh Sơn.
Sau khi sắp đặt chỗ ở nơi trường Trung học Bồ Đề, nằm trong khuôn viên chùa Linh Sơn, một bữa cơm thịnh soạn do GĐPT Đà Lạt đăi. Trời lạnh, bụng đói chúng tôi ăn rất ngon miệng, riêng tôi cả ngày đi xe chưa ăn, nay ăn bù, c̣n Bá Bằng anh thật mạnh ăn, mọi người đă ăn xong rời chỗ ngồi, vậy mà Bá Bằng và tôi vẫn c̣n ngon miệng để ăn thêm, các anh đùa vui khích lệ chúng tôi thi nhau xem ai mạnh ăn, ai ăn sau cùng sẽ thắng trận, cuối cùng Bá Bằng đoạt quán quân giải nầy.
Ăn xong tự do, tôi một ḿnh thả bộ ra hồ Xuân Hương, đêm Giáng sinh Đà Lạt dập d́u nam thanh, nữ tú họ ăn mặc lịch thanh, tôi nghe tiếng một cô nào đó, đi phía sau tôi nói:
- Saigonnaise !
Tôi hiểu cô đó đă nh́n cách ăn mặc của tôi với chiếc áo blouson khoát ngoài, họ biết ngay tôi là dân Sàig̣n ra chơi. Tôi nh́n ra hồ, mặt hồ đầy sương, trời lạnh lẽo, tiếng chuông nhà thờ băt đầu ngân nga đồ, từ bên kia hồ vọng lại, tôi biết là Thánh lễ Giáng Sinh đă về, bên tai tôi văng vẵng lời cầu nguyện:
…. B́nh an dưới thế cho người thiện tâm.
Sáng Thứ Bảy 24-12-1960, Đoàn tập họp ở sân bên hông chùa Linh Sơn để giao lưu cùng Gia Đ́nh Phật Tử Linh Sơn với các anh Châu, anh Để, anh Thiệp, anh Thạnh, chị Lư, chị Mười.
Hàng trước từ trái: Cụ Đặng Như Lan, Bác Hải, Tông, Thạnh, Bành Bé, Biên.Sau đó Đoàn đi tham quan thắng cảnh, thời đó chưa có khai thác du lịch, nên Đà Lạt chủ yếu có thắng cảnh thiên nhiên như Hồ Than Thở, thác Pren, Đoàn đi tham quan Suối Vàng, đập Ankoret.
Đập Ankoret tại Hồ Suối VàngĐă chụp h́nh đông đủ tại đây với chư Tăng, Bắc Trung, Nam.
Sáng hôm sau Chủ Nhật, đươọc tự do tham quan thành phố, bác Hải và một bác nữa trong Hội Việt Nam Phật Giáo, anh Tuệ Linh và tôi đi ra chợ ăn Phở Bằng và uống cà-phê Tùng. Đó là hiệu ăn uống danh tiếng thời bấy giờ ở thành phố Đà Lạt.
Sau đó, anh Hổ, anh Biên và em Nguyễn Hữu Huỳnh Đức cùng đi với chúng tôi dạo chợ Đà Lạt, chụp ảnh kỷ niệm, chợ lúc đó xây gần xong, chợ trông tiền cảnh rất đẹp, tầng trên nối liền với mặt đường bên trên, tầng dưới liền với mặt đường phía dưới.
Từ trái: Tông, Hổ, Biên và em Nguyễn Hữu Huỳnh ĐứcCó một bậc cấp nhiều tầng bề ngang rất rộng, để cho khách bộ hành muốn đi từ trên xuống dưới hay từ dưới lên trên, không phải đi trong chợ.
Hữu Đức con trai lớn của anh Huỳnh, trên em c̣n người chị gái tên Huê. Năm đó Hữu Đức chừng 6 hay 7 tuổi, lần đi nầy tôi mới biết em, tự nhiên em mến tôi, em thường theo bên tôi. Do vậy nên sau ầy anh chị Huỳnh dành cho tôi nhiều cảm t́nh hơn vài người khác. Dạo đó tôi cũng thường sinh hoạt với các em Nam Oanh Vũ, tôi nghiệm ra nhiều em khác cũng mến tôi do tôi thường đùa giỡn với các em. Sau nầy tôi không c̣n được như vậy nữa.
Đến trưa, sau khi dùng cơm xong, Đoàn tập họp tại sân chùa, chia tay cùng quư anh chị ở Đà Lạt để trở về Sàig̣n.
Thành phố Đà Lạt lần đầu tiên tôi đến, nay đến phút chia tay, phong cảnh như thành phố Châu Âu, xe chạy ngang qua bờ hồ, những cây hoa anh đào màu phơn phớt hồng, làm cho tôi cảm thấy hối tiếc muộn màng v́ phải giă từ Đà Lạt.
Đoàn A Dục họp trước sân chùa để chia tay các ACE GĐPT Đà LạtTrên đường về chơi tṛ bắn tên:
Một người hô to:
- Bắn tên ! Bắn tên!
Nhiều người cùng hỏi:
- Tên chi ? Tên chi ?
Người hô bắn tên, sẽ báo cho biết tên người bị bắn:
- Tên A ! Tên A !
Anh hay chị tên A phải tiếp tục bắn tiếp tên người khác, nếu không chịu tham gia tiếp tục th́ có kẻ la to:
- Lọt đèo rồi !
Mọi người cùng reo ḥ, cười vui, lại tiếp tục bắn tên khác.
Đến Bảo Lộc xe bị kẹt đèo, v́ thời đó đường đèo nhỏ, xe chỉ chạy có một chiều, khi nào chiều nầy chạy hết mới tới chiều kia, đoạn đó dài 10 cây số, cho nên chờ khá lâu, về tới Đèo Chuối trời chạng vạng tối, bồng dưng xe không chạy được nữa v́ máy hư, tài xế, phụ xế phải xuống xe h́ hục sửa chữa một lúc xe mới chạy được, nhưng không có đèn, v́ b́nh điện không nạp điện, phụ xế phải cầm đèn pin rọi đường cho tài xế chạy.
Đến Định quán phải dừng lại để sạt b́nh điện, hơn 10 giờ đêm xe mới tiếp tục, chúng tôi về tới Sàig̣n đă quá 12 giờ đêm.
Trong khi lấy hành lư từ trên xe xuống, người tài xế nói với chúng tôi:
- Đi với các cậu vui quá ! Nhưng mà các cô, cậu không kiêng cử chi cả ! Người nào tin dị đoan cũng phát sợ đấy nhé ! Cũng may! Xe chỉ bị trục trặc chút thôi.
Chuyến đi nầy ghi trong tôi khá đậm đà về t́nh Lam, màu Lam, màu khói hương, màu sương chiều, màu của trắng pha đen, nó nói lên sự đơn giản, ḥa hợp cho nên những người mặc đồng phục áo Lam, gặp nhau lần đầu tay bắt mặt mừng thân thiện như anh em một nhà, thù tiếp nhau như người thân thích, nhỏ kính nhường lớn, trẻ kính già, thương yêu, đùm bọc, dẫn dắt nhau. Tất cả những cái đó tạo thành truyền thống, nhờ các buổi họp hàng tuần, đi trại, hội họp.
Đến Đà Lạt lần đầu tiên tôi biết anh Châu, anh Thiệp, anh Thạnh, anh Để, chị Lư, chị Mười. Vậy mà mọi người xem nhau như đă thân thích từ lâu, những xưng hô anh anh, chị chị, em em làm cho gần gũi, gắn bó nhau hơn.
Đà Lạt ngoài cái đẹp của phong cảnh thành phố, hoa, lạnh c̣n có t́nh Lam lần đầu tiên làm cho tôi được biết đó là thứ t́nh Lam gắn bó dài lâu.
Sau đó Thầy Thiện Châu đi du học, anh Phan Cảnh Tuân bị đổi ra Sư Đ̣n 7 Bộ Binh, đóng ở khu vực Mỹ Tho, anh theo đơn vị, không thể tiếp tục sinh hoạt. Anh Nguyễn Hữu Huỳnh vẫn ở Sàig̣n, nhưng bận công việc kinh doanh, anh không thể sinh hoạt thường kỳ, nên Đoàn A Dục tự ngưng sinh hoạt. Tuy nhiên nó là hạt nhân, để các GĐPT tại Thủ đô đă góp phần không nhỏ trong công cuộc tranh đấu, bảo vệ Phật Giáo năm 1963 tại Sàig̣n.
Một hôm nào đó, tôi đă sinh hoạt ở Gia Đ́nh Minh Tâm được hơn 6 tháng, anh Nguyễn Quang Vui t́m gặp tôi, anh bảo:
- Thôi cậu hăy trở lại Ban Hướng Dẫn, hoạt động với anh cho vui, anh nghĩ Tông hoạt động ở Minh Tâm chỉ là một đơn vị Gia Đ́nh, không lợi hơn là trở lại Ban Hướng Dẫn lo cho nhiều Gia Đ́nh, anh em cần Tông góp sức.
Tôi suy ngh́ và cuối cùng báo cho anhTuệ Linh là tôi phải rời Minh Tâm trở về Ban Hướng Dẫn Giáo Hội Tăng Già Bắc Việt Tại Miền Nam, nơi đó cần tôi và sự hoạt động của tôi có lợi hơn là ở Minh Tâm. Anh Tuệ Linh hiểu như vậy, chúng tôi vui vẻ chia xẻ trách nhiệm trong sự chia tay nầy.
