Có hai anh em nhà kia, cha mẹ mất đi để lại một gia tài khá giả. Vợ chồng người anh tham lam nên giành tất cả ruộng đất và nhà cao cửa rộng, chỉ chia cho vợ chồng người em một miếng đất trên núi và một ngôi nhà tranh.

Hai vợ chồng người em hiền lành, bị anh chị ngược đãi như thế cũng không hề than van, chỉ cặm cụi lolàm ăn. Đến ngày giỗ cha, người em lo cỗ bàn cúng kiếng rồi sang mời người anh, người anh trả lới:

Người em nghe nói vậy lấy làm buồn cho cảnh nghèo của mình, nhưng không dám phiền trách anh. Năm đó đến mùa cấy, ngừơi em lại lên núi làm ruộng. Làm từ sáng sớm đến trưa mệt mỏi, ngừơi em nằm dưới gốc cây ngủ.

Bỗng có một bầy khỉ xúm lại khiêng người em đi. Người em cố gắng vùng vẫy nhưng cũng không thoát khỏi. Đến một nơi, bầy khỉ dừng lại con khỉ đầu đàn hỏi to:

- Quăng hầm vàng hay quang hầm bạc?

- Quăng hầm vàng

Thế là bầy khỉ quăng người em xuống một cái hầm. Khi rớt xuống hầm người em thấy ê ẩm cả mình, tưởng là phải chết nhưng khi tỉnh lại người em thấy không bị thương tích gì, đến khi nhìn kỹ dưới hầm thì thấy toàn là vàng. Người em nghĩ đây là của trời cho, nên cởi áo bọc vàng rồi leo lên khỏi hầm theo đường cũ ra về. Từ đó người em trỡ nên giàu có.

Năm sau đến ngày giỗ cha, người em nhớ lời anh dạy, cho cơn con phết vàng cổng nhà và trải chiếu hoa từ nhà người em đến nhà người anh. Khi người em sang mời, vợ chồng người anh lấy làm lạ về sự giàu có của người em. Sau khi theo em qua nhà và nhìn thấy nào là lụa là, châu báu người anh mới hỏi nguyên do. Người em thuật lại mọi việc nhờ bầy khỉ mà bắt được vàng. Người anh động lòng tham nên cũng tìm cách lên núi làm ruộng.

Một hôm người anh đang ngủ trưa, lại có một đàn khỉ đến khiêng đi. Đến nơi kia, con khỉ đầu đàn cũng hỏi:

Người anh sợ bầy khỉ trả lời quăng hầm bạc, bạc không bằng vàng nên cố gắng hô to:

- Quăng hầm vàng!

Trở về mục lục cổ tích