Pḥng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế
THÔNG CÁO BÁO CHÍ LÀM TẠI PARIS NGÀY 12.5.2003
HT. Thích Huyền Quang bàn Phật sự với HT. Thích Quảng Độ

Đại lăo Ḥa thượng Thích Huyền Quang bàn Phật sự với Ḥa thượng Thích Quảng Độ lần thứ ba tại Saigon, sau khi gặp ông Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh và trước khi gặp Bà Tổng lănh sự Hoa Kỳ.

Sáng nay (12.5) vào lúc 8 giờ sáng, Đại lăo Ḥa thượng Thích Huyền Quang, Xử lư Thường vụ Viện Tăng Thống, đă đến Thanh Minh Thiền viện lần thứ ba gặp Ḥa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất. Lần này, Đại lăo Ḥa thượng dự tính ở lại Thanh Minh Thiền viện một hai hôm trước khi về lại B́nh Định. Nhưng chưa rơ Ban Tôn giáo và Công an thành phố có để cho Ḥa thượng toại nguyện chăng ? Vào 7 giờ sáng, Đại lăo Ḥa thượng sắp sẵn xe riêng để đi thăm Ḥa thượng Thích Quảng Độ, nhưng đến phút chót, xe của Ban Tôn giáo thành phố và Công an đă hộ tống đưa Đại lăo Ḥa thượng đi. Buổi gặp sáng nay chưa biết thế nào, nhưng hai lần gặp trước, hai Ḥa thượng bàn chuyện riêng mà không có sự hiện diện như thường lệ của cơ quan công quyền hay chư Tăng thuộc Giáo hội của Nhà nước.

Đại lăo Ḥa thượng đến bàn Phật sự với Ḥa thượng Thích Quảng Độ lần thứ hai, vào sáng ngày 9.5, sau khi gặp ông Lê Thanh Hải, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, hôm 7.5, và trước khi tiếp bà Tổng lănh sự Hoa Kỳ tại Saigon vào lúc 16 giờ chiều cùng ngày.

Đại lăo Ḥa thượng Thích Huyền Quang cho Pḥng Thông tin Phật giáo Quốc tế biết rằng, cuộc gặp gỡ với ông Lê Thanh Hải diễn ra trong không khí cởi mở. Cũng như lần gặp Thủ tướng Phan Văn Khải, Ḥa thượng nói với ông Lê Thanh Hải, Chủ tịch thành phố Saigon, về quá tŕnh Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất bị đàn áp rồi đặt ra câu hỏi : " Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất có tội t́nh ǵ mà không cho hoạt động ?". Ông Hải không trả lời câu chất vấn này. Nên Ḥa thượng nói tiếp : "Thủ tướng Phan Văn Khải có hứa với tôi rằng mọi việc từ nay chính phủ sẽ giải quyết bằng ḷng Từ bi. Nếu được như thế, chúng tôi cũng sẽ giải quyết bằng ḷng Hỷ xả. Tuy nhiên vấn đề hiện nay là Phật giáo chúng tôi phải được quyền chỉnh đốn nội bộ để tiến đến việc thống nhất Phật giáo". Ông Hải không phản đối khi phát biểu rằng : "Việc thống nhất là chuyện nội bộ của quư Cụ, chúng tôi hoan nghênh".

Hai ngày sau, sáng ngày 9.5, Đại lăo Ḥa thượng Thích Huyền Quang đến Thanh Minh Thiền viện thăm Ḥa thượng Thích Quảng Độ lần thứ hai để bàn về cuộc gặp gỡ vừa qua với ông Chủ tịch thành phố Saigon và trước khi gặp bà Tổng lănh sự Hoa Kỳ. Hai Ḥa thượng cùng đồng t́nh trên tổng quan việc chấn chỉnh nội bộ Giáo hội sau một thời gian dài bị tê liệt v́ ngoại chướng. Tuy nhiên nhị vị Ḥa thượng quyết định chỉ tiến hành Phật sự vào tháng 6 dương lịch này, sau khi Ḥa thượng Thích Quảng Độ được giải chế vào ngày 1.6.

Vào lúc 16 giờ cùng ngày (9.5), Bà Tổng lănh sự Hoa Kỳ tại Saigon, Emi Lynn Yamauchi, đă đến chùa Ấn Quang viếng thăm Đại lăo Ḥa thượng Thích Huyền Quang. Tháp tùng bà c̣n có ông Marc Forino, Cố vấn Chính trị, và bà Laura H. Kirkpatrick, Cố vấn Kinh tế. Phía Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, ngoài Đại lăo Ḥa thượng Thích Huyền Quang c̣n có Thượng tọa Thích Tuệ Sỹ. Cuộc gặp gỡ xẩy ra tại Chùa Ấn Quang, là trụ sở của Giáo hội Phật giáo Việt Nam (Nhà nước), nên c̣n có mặt Thượng tọa Thích Nhật Quang, Trụ tŕ Tổ đ́nh Ấn Quang và Thượng tọa Thích Thiện Tâm, thành viên Ban Trị sự Thành hội Phật giáo thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài việc hỏi thăm sức khỏe, bà Tổng lănh sự xin Ḥa thượng Thích Huyền Quang cho biết ư nghĩa cuộc gặp gỡ ở Hà Nội với Thủ tướng Phan Văn Khải, và sinh hoạt tương lai của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất.

Đáp lời, Đại lăo Ḥa thượng Thích Huyền Quang cám ơn tấm thịnh t́nh của bà Tổng lănh sự cùng phái đoàn, và nhờ bà đạo đạt lời cám ơn của Ḥa thượng, của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất cũng như toàn thể Phật tử Việt Nam đến Chính phủ và nhân dân Hoa Kỳ đă không ngừng hỗ trợ tiếng nói chân chính của Giáo hội cũng như can thiệp mạnh mẽ cho hàng giáo phẩm bị tù đày, quản chế. Nhờ vậy Ḥa thượng mới có mặt ngày hôm nay ở đây. Về cuộc gặp gỡ tại Hà Nội với Thủ tướng Việt Nam, Ḥa thượng cho biết nội dung không để xin xỏ bất cứ điều ǵ, kể cả việc bản thân bị tù đày của Ḥa thượng và Ḥa thượng Thích Quảng Độ, mà chỉ nêu lên một câu hỏi chưa được Nhà nước giải thích. Đó là Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất có tội ǵ mà bị đàn áp và cấm không cho sinh hoạt gần 30 năm qua ? Thủ tướng Phan Văn Khải xác nhận công lao của Ḥa thượng trong cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc, và hứa từ nay Nhà nước sẽ giải quyết vấn đề Phật giáo với tâm Từ bi. Cho nên Ḥa thượng đă nói, như thế th́ Ḥa thượng cũng sẽ đáp lại bằng tâm Hỷ xả. Tuy nhiên, Ḥa thượng nhấn mạnh, đây mới chỉ là bước đầu, v́ sự việc kéo dài gần 30 năm, nên c̣n nhiều vấn đề cần làm sáng tỏ và cần giải quyết cụ thể. Cũng từ một quá tŕnh như thế, nội bộ Phật giáo cần thời gian để chấn chỉnh, để có thể đóng góp tích cực trên các lĩnh vực từ thiện, văn hóa, giáo dục. Đặc biệt là không để cho Phật giáo bị lôi cuốn hay làm công cụ cho bất cứ tổ chức hay đảng phái chính trị nào. Ḥa thượng mong rằng không ai can thiệp vào chuyện nội bộ của Phật giáo. Ḥa thượng cho biết là sẽ đề nghị Nhà nước trao trả lại Việt Nam Quốc tự, là cơ sở của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất trước năm 1975, và không cản trở việc hàng giáo phẩm trung ương của Giáo hội gặp gỡ, thảo bàn chuyện tương lai của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất.

Bà Tổng lănh sự cám ơn Đại lăo Ḥa thượng Thích Huyền Quang đă cho biết những điều cần biết và hứa sẽ tŕnh lên Chính phủ Hoa Kỳ quan điểm của Ḥa thượng. Bà Tổng lănh sự cũng hỏi ư kiến Ḥa thượng là Chính phủ Hoa Kỳ có thể làm ǵ cụ thể trong sinh hoạt tương lai của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất ? Đại lăo Ḥa thượng đáp : Xin giúp cho Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất có quyền tự do ngôn luận, tiếp xúc với các cơ quan truyền thông quốc tế để giải thích về lập trường cùng hướng đi dân tộc của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất. Mặt khác, xin giúp đỡ Tăng, Ni, Phật tử Việt Nam cư trú trên lănh thổ Hoa Kỳ cũng như các quốc gia trong thế giới có đủ các quyền cư trú, sinh hoạt, phát triển niềm tín ngưỡng của họ, và tạo điều kiện trong tương lai khi có cơ hội cho giới Phật tử tị nạn này về Việt Nam tham gia công cuộc tái thiết quê hương. Cuộc tiếp xúc, trao đổi kéo dài hơn một giờ đồng hồ trong tinh thần lắng nghe, thông cảm và tương kính.

Trở về Mục Lục