Chùa Vàng Chùa Bạc ở Phnom Penh

Phúc Trung

Chùa Phật Ngọc Lục Bảo (Wat Preah Keo Morokat), Trước kia người ta gọi là Wat Uborsoth Rothannaream là nơi nhà vua tổ chức Thọ Bát Quan Trai Giới hay hoàng tộc và những quan triều thần tổ chức lễ Phật giáo, chùa có tên là Wat Preah Keo Morokat là lấy tên của một Phật tử ở một chùa đã tạc tượng từ đá quí hợp lại thành "Keomorakot". Người Tây Phường thường gọi là Chùa Bạc, người Việt gọi là Chùa Vàng chùa Bạc. Chùa được xây bằng gỗ dưới thời vua Preah Bat Samedech Preah Norodom năm 1892 phỏng theo kiến trúc của người Cambodia, đến năm 1902 chùa được tháo dở ra xây cất mới với gỗ và gạch, tổ chức khánh thành vào ngày 5 tháng 2 năm 1903, cũng dưới triều đại vua Norodom, là một ngôi chùa danh tiếng của Cambodia, vì chùa có nhiều tượng Phật quí và các báu vật.

Chùa Wat Preah Keo Morakot, ảnh chụp năm 1904

Chùa cũng dùng để nhà vua cầu nguyện, hành thiền không có Sư trụ trì. Chỉ có độc nhất một lần quốc vương Norodom Sihanouk ở đó tu tập trong 3 tháng, bắt đầu vào ngày 31 tháng 7 năm 1947.  Khi có đại lễ Phật giáo nhà vua mời những vị Sư ở các chùa xung quanh thủ đô Phnom Penh tới hành lễ hoặc thuyết pháp.

 

 
Chùa Bạc ngày nay, ảnh chụp phía hông chùa

Năm 1962, chùa xây cất gỗ lâu ngày đã hư hoại, dưới sự hướng dẫn của Hoàng thái hậu Kossomak Nearyreath, Sihanouk đã xây cất lại bằng xi măng, các cột được ốp đá của Ý Đại Lợi, nền chùa được lát đến 5329 miếng bạc, mỗi miếng bạc đều làm thủ công và có trọng lượng 1,125kg, nên được gọi tên là chùa Bạc. Chùa còn được gọi  là  chùa Vàng vì có  pho  tượng Phật Di Lặc bằng vàng ròng. Ngôi chùa có chức năng văn hoá và lưu giữ bảo vật tôn giáo hơn là chức năng thờ cúng, chứa đựng hơn 1050 báu vật có giá trị toàn là vàng, bạc, đồng hay vật liệu có giá trị, do vua, hoàng hậu Kossomak Nearyreath, các quý tộc và hoàng gia. hay những người khác đến dự những buổi cầu nguyện tại chùa, dâng cúng để cầu cho hòa bình, hưng thịnh và hạnh phúc cho sự bảo tồn truyền thống văn hóa đến các thế  hệ tương lai của người Cambodia.

Chùa được chụp từ mặt sau

Ở chính giữa trên cao là tượng Phật làm bằng ngọc xanh. Ðây là tượng Phật ngồi cao chừng 30cm. Hiện giờ trên thế giới chỉ có mấy nước như Thái Lan, Tích Lan, Miến Ðiện... nay có thêm tượng Phật Ngọc ở Úc, là những nơi có tượng Phật làm bằng ngọc xanh như ở đây.

Tượng Phật Ngọc đặt trên tòa cao 7 tầng

Trước tượng Phật ngọc là tượng Phật Di Lặc đứng, được vua Preah Bat Samedech Preah Sisowath đúc bằng vàng ròng năm 1904, theo di huấn của vua Norodom, tượng nặng 90 kg, được gắn 2086 viên kim cương, trong đó có viên kim cương 25 carat trên vương miện và viên kim cương 20 carat ở ngực.

Tượng Phật Di Lặc đứng, tượng Phật ngọc ở trên cao, ảnh chụp từ bên phải

Ảnh chụp từ bên trái

Ngoài ra, trong chùa còn rất nhiều tượng Phật khác, tượng nào cũng rất quý giá và những trang sức bằng vàng, bạc, kim cương, ngọc thạch.

 

Phía sau các tượng Phật có đặt một "ngai vàng". Đây là một cái ghế có các thanh dọc để 8 đến 12 người khiêng, đức vua ngồi trên đó và diễn hành trong ngày đăng quang. Ở Campuchia, ghế ngồi của vua hay phủ vàng, phần làm bằng vàng của cái ghế nầy nặng 23kg

Du khách vào tham quan chùa phải ăn mặc tề chỉnh, không được mặc áo thun, quần đùi, không được chụp ảnh, quay phim.

Bốn bức tường xây chung quanh ngôi chùa có mái che, trình bày những bức tranh về sử thi Reamker (phiên bản Khmer hóa từ sử thi kinh điển Ramayana của Ấn Độ), tính ra dài đến 642 thước và cao 3 thước. Một số phần của bộ tranh tường này đã bị hư hỏng do thời tiết, nhất là phần dưới khiến cho du khách chiêm ngưỡng những bức tranh không trọn vẹn.

Những bức tranh tường này được vẽ vào năm 1903-1904 do một nhóm sinh viên dưới sự chỉ đạo trực tiếp của hoạ sỹ Vichitre Chea và kiến trức sư Oknha Tep Nimit Thneak. Nơi đây được sử dụng làm chỗ học kinh điển của những nhà sư, trước khi có trường dạy Pali năm 1930.

Có những kiến trúc khác cũng phụ thuộc vào chùa, như có một Thư viện nhỏ ở ngay cạnh chánh điện tàng trử tam tạng kinh điển Pali.

Thư viện nhỏ nằm sát cạnh chùa

Ở phía trước chùa có nhà tôn tượng vua Norodom (1834-1904), bức tượng do vua Napoleon III tặng, tượng vua Norodom cưỡi ngựa, hướng mặt về phía trước, được những nghệ nhân Pháp tạc năm 1875 tại Paris và đặt trên phần đất ngôi chùa năm 1892.

Tháp mộ vua Ang Duong và tượng vua Norodom cưỡi ngựa

Trước tượng Norodom, ở hai bên có hai tháp là lăng mộ của vua Ang Duong và Norodom.

Tượng vua Norodom, tháp mộ vua Norodom (trái), tháp mộ vua Ang Duong (phải)

Tháp mộ vua Ang Duong (1845- 1860) được xây dựng năm 1908, nhà vua này được coi là người đặt nền móng cho triều đại hiện nay và là ông 4 đời của nhà vua Sihamoni hiện nay.

Tháp mộ vua Ang Duong

Tháp mộ vua Norodom (1834-1904) được xây dựng năm 1908 và là nơi chứa đựng hài cốt nhà vua Norodom

Tháp mộ vua Norodom

Ở phía sau chùa có tháp mộ vua Norodom Suramarit và hoàng hậu Kossomak Nearireath được xây dựng năm (1955-1960, là cha, mẹ của vua Sihanouk cũng là ông, bà nội của quốc vương Sihamoni.

Tháp mộ vua Suramarit và hoàng hậu Kossomak

Bên hông chùa có tháp mộ công chúa Kantha Bopha là con gái yêu quý của nhà vua Sihanouk, công chúa Kantha Bopha mất năm 1952 khi được 4 tuổi do bệnh bạch cầu, tháp mộ được xây năm 1960

 
Tháp mộ vua Suramarit và hoàng hậu Kossomak (trái), công chúa Bopha (phải)

Tòa nhà Dhammasalas, nơi dành cho chư Tăng tụng kinh trong dịp lễ Phật hay để hoàng gia tiếp khách.

Tháp mộ công chúa Kantha Bopha và tòa nhà Dhammasala

Tượng Phật trong Dhammasala

Đồi Mondop là một quả đồi nhân tạo nhỏ tượng trưng cho núi Kailassa, trên đỉnh có ngọn tháp là gian thờ, có chứa đựng một dấu chân của đức Phật và 108 tượng nhỏ, diễn tả 108 kiếp trước khi đức Phật chứng quả.

Phnom Mondop

Keong Preah Bat là ngôi nhà chứa dấu chân của bốn vị Phật và Phật Di Lặc.

Tháp mộ King Angduong và Tòa nhà Keong Preah Bat

Ngay sau chùa có mô hình Angkor Wat, di tích của nền văn minh, văn hóa chịu ảnh hưởng đạo Phật của dân tộc Khmer.

Mô hình Angkor Wat, và trên tường có mái che là tranh sử thi Reamker

Tháp chuông ở một góc phía sau, chuông đánh lên khi đóng hoặc mở cửa chùa hoặc trong các buổi lễ.

Ngôi chùa Bạc to lớn và đẹp đẽ cả về nghệ thuật lẫn kiến trúc, nó thể hiện lối kiến trúc tiêu biểu của kiến trúc chùa tháp Campuchia, chứa rất nhiều tượng Phật quí và những thứ châu báu, được coi như là quốc bảo của vương quốc Camdodia.

Xem thêm Các vì vua Cambodia cận kim

Tổng hợp theo Internet
Louisville 7-4-2011