Người mới ra Đi.

*

Tôi vừa mới ngồi kiết già,c̣n đang trăi vạt áo tràng phía trước cho ngay ngắn, bỗng chuông điện thoại reo, tôi nghe tiếng nhà tôi nói :

- Dạ ! Xin anh chờ một chút !

Tôi quay nh́n về phía cửa pḥng, nhà tôi đă hiện ra đó, tay cầm cái phone đưa về phía tôi, đón lấy phone, tôi nhận ra ngay giọng của Trưởng Đặng Đ́nh Khiết :

- Thua anh ! Báo cho anh tin buồn, chị Ba vừa mới mất hồi 4 giờ sáng nầy. Phước báo tin, chị đang nằm tại nhà Phước, cả gia đ́nh Phú đi sang California. Có ǵ anh gọi điện thoại cho Phước.

Nh́n đồng hồ, lúc đó là 5 giờ 25 sáng, tôi bỏ buổi công phu, gọi điện thoại cho Phước, được biết cả gia đ́nh Phú đi California, ở khách sạn, nên chưa liên lạc được, cũng chưa có số điện thoại của gia đ́nh anh Nguyễn Châu, thông gia với chị, ở California để nhờ báo cho Phú biết hung tin. C̣n chị, lúc đó vẫn c̣n nằm đó, chờ Murphy Funeral Home đến chở chị đi, đôi khi điện thoại bị gián đoạn v́ sự xúc động của Phước, làm cho tôi khó cầm ḷng.

Tôi gọi điện thoại cho anh Ngô Mạnh Thu, nhưng không gọi được, tôi liền gọi cho anh Tuệ Linh, anh Nguyễn Quang Vui, anh Nguyễn Đ́nh Thống biết tin.

Tôi gọi điện thoại trở lại cho Phước, Phước cho tôi số điện thoại của em vợ Phú, Phước c̣n cho biết thêm, có thể nhờ cảnh sát ở Los t́m giúp. Tôi không liên lạc được với em vợ Phú, nên lại gọi cho anh Tuệ Linh, nhờ anh t́m cách liên lạc với em vợ Phú và nhờ Cảnh sát ở Los t́m dùm.

Nhà tôi thúc dục tôi phải đi ngay, nghĩa tử là nghĩa tận, con tôi liền đưa ra phi trường lấy vé để đi ngay, nhưng đến 1 giờ chiều mới có chuyến bay, lấy vé xong, tôi trở về nhà, đưa lên internet cáo phó :

Ái Hữu Vĩnh Nghiêm Hải Ngoại và gia đ́nh thương tiếc báo tin :

Bà Quả phụ Hồ Văn Tập

Nhũ danh ĐoÀn ThỊ Kim CÚc

Pháp danh TÂm HuỆ

Huynh Trưởng cấp TẤN GĐPTVN

đă từ trần hồi 4 giờ sáng ngày Thứ Hai 6-7-1998

Đồng khấp cáo

Đại diện tang gia : Trưởng Nam Hồ Văn Phú

Đại diện Ái Hữu GĐPT Vĩnh Nghiêm Hải Ngoại : TKK Phúc Trung Huỳnh Ái Tông

Làm được như thế, tôi cũng yên tâm, gọi điện thoại báo tin cho Phạm Minh Tâm ở Nashville, nh́n lại đồng hồ đă 12 giờ trưa, tôi ra xe đi đến phi trường. Từ Louisville bay đến Atlanta, rồi từ đây mới bay tới phi trường International Dulles Airport.

Tôi đến phi trường quốc tế Dulles gần 6 giờ chiều, tưởng Khiết đón tôi như đă hẹn, hoá ra Phước nhận đi đón, để cho Khiết có th́ giờ nghỉ ngơi.

Trước khi lên đường, tôi biết đă liên lạc được với Phụ Gặp nhau Phước cho biết thêm Phú sẽ về tới lúc 11 giờ đêm, Phú dành cho Phước Khiết và tôi quyết định chương tŕnh tang lễ.

Đêm ấy chúng tôi họp có : Đặng Đ́nh Khiết, Huỳnh Văn An, Hoàng Trọng Trử, Nguyễn Minh Nữu, Ngân, Mai và Phước.

Buổi họp đi đến một số quyết định về việc tổ chức tang lễ cho chị, Trưởng Khiết đă cung thỉnh Ḥa Thượng Thích Thanh Đạm, trú tŕ chùa Giác Hoàng chủ lễ, nay cần tŕnh cho ngài rơ chương tŕnh và chi tiết; trưa hôm sau Thứ Ba 7-7-1998 lễ Nhập quan, buổi chiều anh em đến tụng kinh cầu siêu; tối Thứ Tư 8-7-1998 lễ Cầu siêu chính thức của GĐPT; trưa Thứ Năm 9-7-1998 lễ Di quan và Hỏa táng, sau 7 giờ tối sẽ rước tro về chùa Giác Hoàng, kư gửi ở đó cho đến khi đưa về Việt Nam. Chúng tôi nhấn mạnh, chị là Huynh Trưởng cấp Tấn, nên phải cử hành Nghi thức theo tang lễ cấp Tấn đă có thông lệ từ trước.

Buổi họp chấm dứt khoảng 11 giờ tối, lúc đó Phú về tới, chúng tôi tŕnh bày chương tŕnh tang lễ, Phú đồng ư như đă dự định. Tôi về nhà Trưởng Khiết ở, để cùng làm những việc tang lễ như soạn chương tŕnh, cáo phó, viết tiểu sử, điếu văn .Ẩ.. c̣n việc điều khiển chương tŕnh do Trưởng Khiết phụ trách, điều động các Gia Đ́nh do Trưởng An, in ảnh thờ và cáo phó do Trưởng Nữu.

Sáng hôm sau, Phú, Khiết và chúng tôi đến nhà quàn, cho họ biết chương tŕnh như thế, họ chấp nhận dễ dàng. Khiết đưa ư kiến chọn nhà quàn nầy, v́ họ đă từng phục vụ cho nhiều đám tang của người Việt Nam, họ đă biết phong tục người Việt của chúng ta.

Lễ Nhập quan đă được tổ chức vào lúc 1 giờ ngày 7-7-1998 do Ḥa Thượng Thích Thanh Đạm chủ lễ, các con và các cháu của chị ở tại Mỹ có mặt đầy đủ, một người em họ của chị từ Florida chưa đến kịp. Ngoài ra c̣n có Ban hộ niệm, Khiết và một vài người khác với tôi. Kể ra phần nhập quan rất đầy đủ và đầm ấm.

Buổi chiều chỉ có một số người hay tin đến viếng, có Đại Đức Kiến Khai, Bác sĩ Trần Đoàn, đại diện Hội Phật Giáo Mỹ Châu, Ban Hộ niệm chùa Hoa Ngiêm đến tụng kinh cầu siêu.

Sau buổi lễ, chúng tôi họp lại để thông qua chương tŕnh lần chót và phân công cho ngày mai, chị Yến Như tŕnh bày theo tinh thần của chị Cúc, ngành Nữ phải vươn lên, do vậy lễ nầy nên dành mọi việc từ điều khiển cho đến chủ lễ, đều do nhành Nữ đảm trách, nhưng Ban tổ chức không thể thỏa măn được, v́ vấn đề nghi thức phải có tôn ti. Có vài điểm chưa giải quyết được, nhưng thời giờ tại nhà quàn có hạn, chúng tôi xin ghgi nhận ư kiến để giải quyết sau.

Ngày 8-7-1998, trong gia đ́nh cóthêm anh Thuyên, em họ chị từ Florida đến với vợ, anh Trần Ngọc Lạc từ California đến, c̣n anh Nguyễn Văn B́nh từ Texas cho hay đêm sẽ tới, nhưng cuối cùng không tới được v́ anh bị hoăn chuyến bay.

Chiều nay có Thượng Tọa Thông, Đại Đức Vân Đàm cùng Ban Pháp Hoa chùa Vạn Phước, đến làm lễ cầu siêu cho chị, tham dự lễ nầy có Phật Tử các chùa và các đạo hữu nơi chung cư chị ở, cùng các Huynh Trưởng hiện diện tham dự.

Theo chương tŕnh 7 giờ 30, khóa lễ của GĐPT, nhưng hơi trễ một chút, khóa lễ mới bắt đầu. Có hai Trưởng ở GĐPT Giác Hoàng đứng hầu quan tài, Trưởng Long điều khiển chương tŕnh, Trưởng Chúc Mỹ Lâm Tố Phương giới thiệu thành phần tham dự, trong đó có Trưởng Nguyễn Khắc Măo, Trưởng Trần Ngọc Lạc và chúng tôi cấp Tấn, một số cựu Huynh Trưởng, các Gia Đ́nh Phật Tử có Giác Hoàng, Hoa Nghiêm, Vạn Phước.

Khởi đầu buổi lễ, sau khi chào Kỳ hiệu, Trưởng Chúc Mỹ giới thiệu thành phần tham dự, đại diện Ban tổ chức, chúng tôi có vài lời với gia đ́nh tang quyến, các đơn vị và anh chị em tham dự. Tiếp theo là cử hành Nghi thức Cầu siêu, do đồng chủ lễ của ba Trưởng cấp Tấn kể trên.

Sau phần lễ Cầu siêu, chúng tôi đọc tiểu sử của chị, v́ chị Tâm Anh không tới kịp, nên anh Huỳnh Văn An đọc điếu văn của Hội Đồng Chỉ Đạo và Giám Sát, Ban Hướng Dẫn Trung Ương GĐPTVN Tại HK, anh Trần Ngọc Lạc tuyên đọc bản tôn vinh cấp DŨNG và điếu văn của Liên Đoàn Huynh Trưởng Truyền Thống GĐPTVN Tại HK. Lúc ấy, Trưởng Tâm Anh đến, nên Ban Tổ chức mời chị đọc điện văn phân ưu của Ban Hướng Dẫn Lâm Thời GĐPTVN Tại Hải Ngoại, Huynh Trưởng và Đoàn sinh GĐPTVN tại quốc nội và hải ngoại, các Ban Hướng Dẫn Liên Miền và GĐPT Vạn Phước. Trưởng Nguyễn Minh Nữu đọc điếu Văn của Ái Hữu GĐPT Vĩnh Nghiêm Hải Ngoại, Trưởng Yến Như đọc điếu văn của Cựu Huynh Trưởng, đại diện các Gia Đ́nh Hoa Nghiêm, Giác Hoàng, Vạn Phước ôn lại vài sinh hoạt với chị. Sau cùng là giây thân ái, tiếng hát ḥa với không khí tang lễ, gieo vào ḷng mọi người ấn tượng vừa chia tay tạm biệt chị, vừa hẹn tiến tới ở tương lai.

Có rất nhiều tràng hoa phúng viếng chị, trong đó có Hội đồng Chỉ Đạo và Giám Sát, Ban Hướng Dẫn Trung Ương GĐPTVN Tại Hoa Kỳ, Liên Đoàn Huynh Trưởng Truyền Thống, Ban Hướng Dẫn các Miền Tịnh Khiết, Quảng Đức, Thiện Minh, các Ban Hướng Dẫn Lâm thời Liên Miền Liễu Quán - Khuông Việt, Phước Huệ - Thiện Luật, Ban Điều Hợp GĐPT Miền Đông, Ái Hữu GĐPT Vĩnh NGhiêm Hải Ngoại, GĐPT Giác Hoàng, Hoa Nghiêm, Vạn Phước . . .

Buổi lễ của Gia Đ́nh Phật Tử diễn ra rất trang nghiêm thành kính, hài ḥa, vui vẻ có, cảm động có. Đây là lần đầu tiên, nên nó đă gây ấn tượng cho những người khác về tổ chức GĐPT, buổi lễ chấm dứt gần 9 giờ đêm.

Ngày sau cùng, có thêm 4 Huynh Trưởng, họ đại diện cho hai GĐPT, một từ Boston, một từ New York lái xe suốt đêm đến, để kịp dự lễ di quan. Chúng tôi tổ chức cho Huynh Trưởng 2 đơn vị nầy làm lễ viếng, sau đó đại diện GĐPT Giác Hoàng và Vạn Phước đọc điếu văn, v́ hôm qua họ chưa đọc.

Tiếp theo là lễ Di quan, có Ḥa Thượng Thích Tham Đạm chủ lễ, tham dự có 7 vị Tăng và một vị Ni, nếu có thêm Đại Đức Vân Đàm th́ toàn thể chư Tăng, Ni vùng Hoa Thịnh Đốn đă ưu ái dự tang lễ nầy. Anh Trần Ngọc Lạc và tôi, Huynh Trưởng Cấp Tấn, đứng hầu áo quan. Có nhiều đạo hữu, thân hữu và Huynh Trưởng tham dự lễ Di quan và Hỏa táng của chị.

Trong nghi lễ, có một phần dành cho thân nhân và thân hữu vừa đi viếng chị lần chót, vừa niệm danh hiệu đức Tiếp Dẫn Đạo Sư A DI Đ€ PH_T, diễn ra khoảng chừng 20 phút rất chí thành và cảm động.

Khi di quan, bốn Huynh Trưởng đă đưa quan tài của chị từ nơi hành lễ đến ḷ thiêu ở tầng trệt, rồi đưa quan tài vào vị trí của ḷ thiêu. Sau đó, anh Hồ Văn Phú, trưởng Nam của chị đau ḷng, ngập ngừng ấn nút khai hỏa, lúc đó kim đồng hồ chỉ 1 giờ 20 phút.

8 giờ đêm, tro của chị được đựng trong hộp màu xanh, đưa vào chùa Giác Hoàng, an vị nơi đó, thủ đô của Hoa Kỳ.

Bốn mươi năm qua, chị đă cùng chúng tôi góp chút công sức ḿnh vào việc xây dựng GĐPT nói chung và Vĩnh Nghiêm nói riêng, tôi đến tham dự tang lễ với t́nh LAM, ngoài bổn phận của Huynh Trưởng, c̣n có t́nh của những người em kết nghĩa với chị như : Phan Văn Bưởi, Nguyễn Khánh Thuận, Huỳnh Ái Tông, Lê Xuân Thiệu, Nguyễn Văn Chức, Nguyễn Thị Hồng Loan và Huỳnh Yến Như.

Viết những ḍng nầy, ḷng tôi bùi ngùi nhớ tới chị, nhớ h́nh ảnh chị khi sinh hoạt, khi ở gia đ́nh. Một người vợ đảm đang, một người chị đáng kính, một người mẹ đáng yêu mến, tôn thờ.

Kể từ nay vĩnh biệt chị ! Vĩnh biệt người chị cả của Gia Đ́nh Phật Tử Miền Vĩnh Nghiêm !

Gia Đ́nh Phật Tử vĩnh biệt chị Tâm Huệ Đoàn Thị Kim cúc thân thương ! Sớm biết rằng : sinh là kư, tử là qui; thân cát bụi trở về với cát bụi, nhưng tinh thần của chị c̣n để lại cho GĐPT chúng ta : Hăy đoàn kết, tin yêu, để cùng nhau xây dựng GĐPTVN ngày càng dũng tiến.

Ghi tại Falls Church ngày 11-7-1998 - Phúc Trung

*

Bên lề tang lễ

( * ) Trở về Mục Lục