Sàig̣n, tôi lại trở về

*

Phúc Trung

Chủ Nhật 10-5-1998, gia đ́nh chúng tôi ghé Los vào lúc 2 giờ 10, xuống phi trường tôi không thấy có ai đón cả, đang đi t́m điện thoại công cộng để gọi cho anh Tuệ Linh, lúc đó tôi mới thoáng thấy chiếc áo lạnh phía sau của anh, nhờ đó tôi đi t́m gặp anh.

Gặp nhau, Tuệ Linh cho biết anh vừa dự lễ Phật Đản, và cùng Anh chị em Ái Hữu Vĩnh Nghiêm đănh lễ Ḥa Thượng Thích Trí Dũng ở chùa Vĩnh Nghiêm Hải Ngoại, anh vội về đây để kịp đón chúng tôi.

Như đă dự định, anh đưa chúng tôi đi viếng chùa Tây Lai, thật ra th́ Anh Chị Em Ái Hữu Vĩnh Nghiêm đă đưa nhà tôi và tôi đến viếng chùa nầy năm 1995, lần nầy tôi nhờ anh Tuệ Linh đưa đến đây để cho con gái tôi được viếng chùa.

Mặc dù là ngày Phật Đản, nhưng chúng tôi đến vào buổi chiều, chùa rất yên tịnh, chúng tôi viếng chùa ngoài, lại trở ra sân đi ven theo đường phía tay phải để vào viếng chùa trong, rất tiếc Bảo tàng viện đóng cửa, con chúng tôi không có duyên được xem cảnh giới Hoa Nghiêm có hằng hà sa chư Phật, Xá Lợi, tranh, tượng vô giá được trưng bày.

Chiều nay, chúng tôi được đi trong khung cảnh chùa thật thanh tịnh, tiếc rằng chỉ c̣n thiếu tiếng chuông thu không, hồi chuông cảnh tĩnh con người ở chốn bụi trần, tu. Tu mau kẻo trễ.

Về đến nhà Anh Ngô Mạnh Thu, nhiều người đă có mặt, anh chị Trần Ngọc Lạc, anh chị Đặng Quang Sước, gia đ́nh Nguyễn Hoài, Tuyết Mai, Nguyễn Lộc từ Bắc Cali xuống... Buổi họp mặt của Ái Hữu Vĩnh Nghiêm để tiễn gia đ́nh anh Sước đi Uta và đón tôi ghé qua Cali. Chúng tôi ăn bửa ăn chiều, thức ăn có một phần do Mai mang tới, chuyện văn và họp bàn. Mai đă báo cáo kết quả thu được về phát hành lịch do anh Nguyễn Tư Cự tặng để gây quỹ , chị Loan gửi tiền cúng chùa ở Việt Nam, anh Thu gửi tiền quà cho một số con em Huynh Trưởng học giỏi ở Việt Nam, bàn với Lộc về Hiệp Kỵ năm 1999, dự định sẽ làm ở Bắc Cali.

Chị Loan tặng cho tôi một huy hiệu Hoa Sen mạ vàng, anh Lạc bàn về sự có mặt Trang Nhà Ái Hữu Vĩnh Nghiêm và anh đang xúc tiến Trang Nhà cho Liên Đoàn Huynh Trưởng Truyền Thống. Tôi lấy một số sách Đạo Phật Qua Nhận Thức Mới, tác giả Giáo sư Thạc Đức, do Nguyệt San Phật Học ấn tống, biếu cho mỗi người một quyển, đưa cho Lộc trên 10 quyển để mang về Bắc Cali. Mỗi lần gặp nhau họp bàn, trao đổi tôi nhận thấy Phật sự tiến triển đáng mừng.

Mười giờ hơn, anh Tuệ Linh đưa chúng tôi trở lại phi trường, đến nơi, anh ở chờ cho chúng tôi lấy xong vé lên phi cơ, anh tiễn chúng tôi đến gần cầu thang mới ra về, không quên dặn thêm :

- Nói dùm với Anh Chị Em, tôi vẫn nhớ mọi người nhưng tay đau, khó viết thư.

Về đến Sàig̣n, Sàig̣n oi bức quá, mặc dù lúc ở Mỹ đă nghe nói Việt Nam bị hạn hán lâu ngày, nhưng tôi không tưởng được cái nóng và ẩm thấp của khí hậu nhiệt đới nầy.

oOo

Ngày hôm sau, tôi đă đi thăm bác Tôn Thất Liệu, hỏi thăm Bác về t́nh h́nh sinh hoạt GĐPT, GĐPT Vĩnh Nghiêm, bác có yêu cầu tôi đến chùa ngày Chủ Nhật, tôi bận nên hẹn ngày khác, Trần Đ́nh Hùng và Nguy có đến thăm tôi, hỏi thăm Hùng về t́nh h́nh sinh hoạt, Hùng cho biết không muốn trở thành phát ngôn viên, nên không phát biểu. Hùng xin Nguyệt San Phật Học, tôi hứa sẽ gửi cho sau.

Nhằm dịp có tổ chức thọ Bát Quan Trai ở Quan Âm Tu Viện ( Biên Ḥa), chúng tôi đă tham dự Bát Quan Trai nầy, có dự tôi mới thấy rằng những người đă tham dự từ buổi đầu (năm 1986), nay họ xuất gia và đă thọ giới Sa Di, có vị gặp lại, hỏi chừng nào tôi trở về để xuất gia, tôi đáp : - Một thời gian nữa.

Chúng tôi đă dự định dành một thời gian dài, đi chùa Linh Sơn Cổ Tự trên núi Dinh ở Bà Rịa, Ni sư Huệ Giác ưu ái đưa đi. Gặp lại quư Sư, quư Ni ở đây, tưởng như tôi đă trở về nhà, một vị Sư cùng thọ Bát ngày trước với tôi, nay tu trong một cái cốc. Sư bảo tôi ở đó với Sư, tôi cũng thích nên ở đó, v́ nơi nầy có thể nh́n thấy núi lớn, núi nhỏ ở Vũng Tàu, nh́n thấy Cần Giờ, ban đêm nh́n thấy rơ cả ánh đèn điện ngoài ấy.

Đêm đến, Sư kể chuyện tu hành, giờ khắc công phu, Sư niệm Phật hay tụng kinh, tôi ngồi thiền. Nếp sống tu hành thật là thanh thoát, nhưng tôi chưa có duyên nên đến đêm thứ hai, một vị Sư từ ngôi chùa ngoài lộ xe chạy, đă lên núi báo cho chúng tôi biết, có điện thoại của gia đ́nh từ Mỹ gọi về, cho biết một cơn băo làm cho cây ngă vào nhà, cần biết hảng bảo hiểm, thế là sáng hôm sau tôi phải xuống núi.

Kế đó tôi đi Long Xuyên vài hôm để thăm gia đ́nh, thăm mộ ông bà, và nhất là mộ cô tôi vừa mới mất năm qua, cô ấy không có gia đ́nh, sống với cha mẹ tôi. Những ngày ấu thơ cô đă tập cho tôi hằng đêm lễ lạy và niệm Phật. Cô tôi xưa có quy y với Ḥa Thượng Huệ Minh ở Thất sơn, cô ăn chay, niệm Phật, buổi tối cô nằm nghỉ rồi an nhiên mất, người nhà hay được mới có 8 giờ đêm , cô thọ 93 tuổi, tôi nghĩ cô ấy có phước nên không bệnh hoạn lúc tuổi già.

Trong thời gian đó th́ Nghi Yên và Kiều, hai Trưởng nầy có đến thăm, Nghi Yên có để lại tặng cho tôi vài tấm ảnh. Khi trở lại Sàig̣n, tôi hẹn với Bác Liệu đến thăm Anh em vào buổi tối, ở chùa Vĩnh Nghiêm.

Khi tôi đến th́ chị Oanh cũng vừa tới, chị mở cửa Đoàn Quán cho tôi vào, rồi lần lượt có thêm Bác Liệu, Đặng Văn Nữu, Tịnh Phúc, Trần Đ́nh Hùng đến, Kiều xin lỗi không đến được, Cao Bá Hưng bận. Gặp nhau chúng tôi đă trao đổi nhiều về Phật sự.

Tôi được biết Gia Đ́nh Giác Minh đă rời khỏi chùa Lâm Tế, nay sinh hoạt ở Linh Sơn Cổ Tự ở gần chợ Cầu Muối, chùa nầy vốn là trụ sở của Hội Nam Kỳ Nghiên Cứu Phật Học, Hội tiên phong trong công cuộc chấn hưng nền Phật Giáo khắp 3 kỳ ở Việt Nam. Khoảng năm 1962 Gia Đ́nh Giác Long cũng sinh hoạt tại đây, Gia Đ́nh Giác Long vừa mới gỉai tán 2 Đoàn Oanh Vũ, Gia Đ́nh Giác Nguyên đang phát triển, Gia Đ́nh Giác Hạnh đang được củng cố sau khi cô Mai v́ sinh kế ngưng hoạt động. Vĩnh Nghiêm và Giác Ngạn sinh hoạt b́nh thường.

Các hoạt động xă hội của GĐPT Vĩnh Nghiêm, tôi thấy rất tích cực và có chất lượng, v́ được sự tin cậy nên có nhiều người hổ trợ.

Trước khi ra về, chị Oanh có trao cho tôi một bó quạt giấy, tôi bảo ở Mỹ không cần nhưng chị cho biết đó là quà kỷ niệm, v́ trên quạt có đục lỗ chữ Phật Giáo Việt Nam, và một tập tài liệu thỬ t̀m hiỂu nguỒn GỐc Gia Đ̀nh PhẬt TỬ do Nhật Minh Nguyễn Hữu Huỳnh phổ biến, đó là bài nhỮng ngÀy ĐẦu cỦa gia Đ̀nh phẬt HÓa PhỔ do Lê Lừng viết, đêm ấy, do uống được một b́nh trà ngon nên khó ngủ, tôi đă thức đến 4 giờ sáng, đọc đi, đọc lại quyển nầy đến hai lần. Tôi đánh giá nó là tài liệu hiếm quư.

Tôi có ghé nhà may Sĩ Hoàng (gần cạnh Nha Động Viên cũ) để thăm chị Trần Thị Kim Dung, khi sinh hoạt ở GĐPT Minh Tâm, tôi mến chị Dung như chị Cung Thị Lan Phương hay chị Đào Thị Thành. Hồi đó (1960), tôi đă xem bảng Thông Cáo của Ban Hướng Dẫn GĐPT Hội Việt Nam Phật Giáo, th́ nhạc sĩ Đỗ Thu là Huynh Trưởng cấp Dự Tập như tôi, chị Dung cấp Tín, c̣n các anh Bùi Ngọc Bách, Bạch Vọng Giang, Tuệ Linh và chị Tuệ Tâm cấp Tấn.

Chị Dung có vẻ gầy hơn trước kia - chị nói, tôi mới được biết : người bạn đường của chị, đă bỏ gia đ́nh sau khi đi học tập cải tạo trở về - chị đảm đang gia đ́nh, khéo nuôi con, gầy dựng nên hiệu Sĩ Hoàng nổi tiếng ở Việt Nam, con gái chị du học ở Mỹ, mấy năm trước chị có xuất ngoại sang Âu Châu.

Chị hỏi đùa với tôi : ‘’ - Tuệ Linh chết chưa ! Không thấy gửi thư về thăm ai cả ‘’, tôi trả lời : ‘’Chết th́ chưa mà tay đau, không viết thư được th́ có ‘’. Chị có mời tôi, chiều thứ Năm trở lại, xuống tàu đi chơi trên sông Sàig̣n, v́ ngày thứ Năm có ca nhạc giao lưu. Rất tiếc, tôi không có th́ giờ làm vừa ḷng chị.

Hai hôm trước khi tôi về Mỹ, Tịnh Uyển (Oanh) và Tịnh Phúc đến thăm tôi, trao cho tôi vài lá thư gửi cho anh Ngô Mạnh Thu, và bác Tôn Thất Liệu có gửi cho tôi bản thảo vÀi lỜi tÂm t̀nh viẾt vỀ gia Đ̀nh phẬt tỬ , nói chung những tài liệu của anh Huỳnh, Lê Lừng và Tôn Thất Liệu đều để chứng minh Ban Đồng Ấu là tiền thân của Gia Đ́nh Phật Tử, như thế là Gia Đ́nh Phật Tử có từ năm 1935, năm mà Ban Đồng Ấu mặc đồng phục áo dài đen, mang dăi lụa có chữ Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật, đi trước kiệu Phật Đản Sinh, trong dịp lễ Phật Đản mồng 8 tháng 4 tại kinh đô Huế.

Ngày tôi trở về Mỹ 6-6-1998, Bác Tôn Thất Liệu và Trưởng Kiều có ra phi trường tiễn tôi, Bác Liệu có trao cho tôi 4 phong bánh đậu xanh, gửi cho Anh Thu một, Tuệ Linh một, phần c̣n lại tôi lấy một phong đăi anh em ở cuộc họp mặt.

Xuống phi trường Los, anh Tuệ Linh đón tôi và báo ngay, hôm nay Ái Hữu Vĩnh Nghiêm có tổ chức chào mừng Anh Nguyễn Văn Thục, hiện đang ở thăm California. Chúng tôi đi vài nơi trước khi tới pḥng họp để gặp Anh Thu. Sau đó chúng tôi đi đón Anh Thục.

Buổi họp hôm đó, Anh Ngô Mạnh Thu mở đầu, cho biết là để tiếp đón Anh Thục và tôi, tham dự có anh chị Trần Tư Tín, anh chị Lê Văn Thẩm, anh chị Nguyễn Văn Nở, anh chị Trần Văn Tiềm, anh Bùi Ngọc Bách, Cát Văn Chung, Vơ Cân, Lê Quang Dật, Nguyễn Liên, Vũ Ngọc Khuê, Trần Thanh Mỹ, Phan Triết, Hoàng Văn Kiều, Phạm Quốc Bảo, Nguyễn Đức Cường, chị Dung Kiều, Xuân Mai, Tuyết Mai.

Gặp lại anh Thục là niềm vui của tôi, nhưng nhờ lần nầy tôi mới có dịp, được hân hạnh gặp một số các anh chị tôi chưa từng gặp. Cá nhân, tôi cám ơn tất cả quư anh chị đă tham dự buổi họp mặt ngày hôm đó, vinh dự nầy nhờ có Anh Thục, chớ tôi nào đáng được như thế.

i cũng có đi thăm anh Vơ Đ́nh Cường, Anh Nguyễn Hữu Huỳnh, có thăm hỏi anh Tống Hồ Cầm qua điện thoại. Trở lại Saig̣n lần nầy không có dấu ấn ǵ đặc biệt trong tôi.

May thay ! Buổi hạnh ngộ ở Nam Cali là một vinh hạnh, đă để lại cho tôi kỷ niệm sâu đậm, như những chuyến đi Huế và ĐàLạt xưa kia trong sinh hoạt Gia Đ́nh Phật Tử của tôi.

Louisville, ngày 20-6-1998

( * ) Trở về Mục lục